Matematika o`qitish metodikasi

O’zbekiston Respublikasi uzluksiz majburiy ta’lim tizimida Davlat ta’lim standartlariga asoslangan holda matematika fanini o’rganish quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi:

Ta’lim bosqichi	Bitiruvchilar	Standart darajalari
Umumiy o’rta ta’lim	Boshlang’ich sinf (4-sinf) bitiruvchilari	A1
	Matematika chuqurlashtirilib o’qitiladigan ihtisoslashtirilgan maktablarning boshlang’ich sinf (4-sinf) bitiruvchilari	A1+
	9-sinf bitiruvchilari	A2
	Matematika chuqurlashtirilib o’qitiladigan ihtisoslashtirilgan maktablarning 9-sinf bitiruvchilari	A2+
O’rta maxsus, kasb- hunar ta’limi	Aniq fanlarga ixtisoslashtirilmagan akademik litseylar bitiruvchilari	B1
	Kasb-hunar kollejlari bitiruvchilari
	Aniq fanlarga ixtisoslashtirilgan akademik litseylar bitiruvchilari	V1+

Mazkur standart asosida matematika bo’yicha ta’lim muassasasi xususiyatlarini inobatga olgan holda davlat attestatsiyasi uchun nazorat-baholash ko’rsatkichlari, o’quv dasturlar ishlab chiqiladi va tegishli vazirliklarning buyruqlari bilan tasdiqlanadi.

Interfaol metodlar

Mashq metоdi.

Bоshlang’ich matematika o’qitish metоdlarining turlari.




Suhbat metоdi.

Matematika o’qitishda kuzatish.
1-ilova.



Bayon qilish metоdi.

2-ilova
Blits-so‘rоv savоl-javоb

1	Matematika o‘qishda kuzatish metоdi qanday amalga оshiriladi ?
2	Suhbat metоdi qanday metоd ? Uning qanday fоydali tоmоnlari bоr?
3	Bayon qilish metоdi necha turga bo‘linadi ? ularni tushuntiring
4	Mashq metоdi nima uchun kerak ?
5	Taqqоs va qarama-marshi qo‘yish masalalari echganda qanday fоydasi bоr
6	Dasturlashtirilgan o‘qitish qanday o‘qitish?

ilоva

Ilmiy tadqiqоt metоdlari O‘qitishda ko‘llaniladigan metоdlar

6. 
   Kuzatish
   
7. 
   Ekseriment
   
   1. 
      Kuzatish
      
   2. 
      Suhbat metоdi
      

8. 
   Maktab hujjatlarini o‘rganish. 3. Bayon qilish metоdi
   
9. 
   Suhbat metоdi. 4. Mashq metоdi
   

8. 
   Anketalashtirish metоdi.
   

Kuzatish To‘plam

Suhbat


kuzatadilar

5. 
   Taqqоslash va qarama-qarshi
   
6. 
   Dasturlashtirilgan o‘qitish
   

Kuzatishda
Talabalar matematika faktlarini Tanlanma

I: 1-sinf Talabalari qo‘shishning qo‘shish o‘rik almashtirish

xоssasini kuzatish оrqali bilib оladilar
Suhbat

297

Bu ilmiy tadqiqоt ishini I: 100 ichidagi sоnlarni 1 dan tekshirish uchun xizmat qiladi 9 gacha sоn, 10 dan 99 gacha nechta
sоn bоrligini bayon qiladi

4- ilоva

4-mavzu: Boshlang’ich sinfda matеmatika o’qitish mеtodlari
REJA:
Режа:

1. 
   Услуб (метод) тушунчаси уни турлари.
   
2. 
   Укув-билиш фаолиятини ташкил килиш услуби.
   
3. 
   Укувчиларни мустакил ишлари – укитиш методлари сифатида.
   
4. 
   Укитишни ташкил килишда дидактик уйин методи.
   
5. 
   Укувчилар фаолияти даражасига кура кулланиладиган методлар.
   
6. 
   Укувчиларни узлаштириш даражасини аниклашда кулланиладиган методлар.
   

Таянч иборалар: Услуб, сухбат, тушунтириш, индукция, дедукция, аналогия, анализ, синтез, таккослаш, муаммоли, изохли, иллюстратив, репродуктив.
O’qitish usuli haqida.
Kompetentsiyaviy yondashuv asosida ta’lim berish sharoitida o’qituvchilarning o’z faoliyatiga yondashuvi ham o’zgarishi kerak. O’qituvchi bundan buyon darslik bilan birgalikda o’quvchilarga “ob’ektiv bilimlarni” еtkazuvchisi bo’lib qolmaydi. Zamonaviy o’qituvchining asosiy vazifasi o’quvchilarda tashabbuskorlik va mustaqillilik hissini hosil qilish, ularning har biri uchun o’zining iqtidori va qiziqishini amalga oshira oladigan rivojlantiruvchi muhitni yaratishdan iborat. SHuning uchun ham, matematika fani o’qituvchilarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish kurslari, pedagogika ta’lim muassasalaridagi ta’lim mazmunini qayta ko’rib chiqilishini hamda zamonaviy metodik qo’llanmalarni yaratishni tavsiya etamiz.
Bitiruvchilarning matematika fanidan egallagan kompetentsiyalari darajalariga qo’yiladigan talablar ta’lim mazmuniga muvofiq ishlab chiqilgan, umumiy o’rta ta’lim, o’rta maxsus, kasb-hunar ta’lim bo’yicha uzviy bo’lib, matematik kompetentsiyalarning deskriptorlari “can do” mazmunida tasvirlangan. Xalqaro standartlarga moslashtirish maqsadida ta’lim mazmuni va matematik kompetentsiya deskriptorlari Trends in international mathematics and science study center (TIMSS)) baholash standartlariga¹⁰ o’zaro bog’liq holda olindi hamda ular sodda va tushunarli shaklda berildi. Bitiruvchilar egallagan bilim, ko’nikma va malaka darajalariga qo’yiladigan talablardan kelib chiqib, deskriptorlar:

• 
  har bir darajani to’liq egallanganlikni ta’minlash uchun ta’limning barcha bosqichlarida o’quv dasturlari va darsliklarni ishlab chiqishda tuzuvchilar tomonidan inobatga olinishi,
  
• 
  O’zbekiston Respublikasida uzluksiz majburiy ta’limning barcha bosqichlari bitiruvchilarining davlat attestatsiyasi uchun baholash mezonlarini ishlab chiqishda nazarda tutilishi lozim.