Маҳсулдор қатламларнинг нефть ва газ берувчанлигини ошириш

Нефт қазиб олиш саноатида нефт ва газ қудуқларини очиб перфорация қилиш ишларининг турлари ва ҳажмларининг кўрсаткичи бўйича (% да) бажарилишига мувофиқ қуйидаги тартибда тақсимланган.

Нефт қазиб олиш саноатида нефт ва газ қудуқларини очиб перфорация қилиш ишларининг турлари ва ҳажмларининг кўрсаткичи бўйича (% да) бажарилишига мувофиқ қуйидаги тартибда тақсимланган.

1. Кумулятив перфорация.

2. Шундан қатламга депрессияда.

3. Ўқли перфорация.

4. Гидравлик образив.

5. Бошқа турдаги.

Қудуқларда ҳамма турдаги перфорация ишларининг кўпчилиги маҳсулдор қатламга ∆Рр репрессияда олиб борилади. Репрессиянинг қиймати қатлам босимига нисбатан қудуқнинг чуқурлигига боғлиқ ҳолда 5 – 10% дан (2,5 – 3,0 МПа дан катта эмас) юқори бўлмаслиги керак.

Кумулятив зарядлар ёрдамида олинган қатламдаги перфорация каналларининг шаклланиши қўйидаги хусусиятга эгадир. Заряд детонацияси металл қопламасига урилиб портлаганда кумулятив оқимнинг фақатгина 10% ли массаси ўтади. Қолган қисми эса стерженда сигаркетасимон шаклда 1000 м/сек тезликда ҳаракатланади. Бунда оқимнинг бош қисмига нисбатан катта диметрга ва кичик кинетик энергия эга бўлади, шаклланган перфорация тешикларига бориб тиқилади ва уни қисман ёки тўлиқ бекитиб қўяди. Тўсиқдан ёриб ўтган оқимнинг ён босимлари таъсирида каналларнинг кенгайиши содир бўлади. Шунинг учун каналнинг диаметри одатда оқим диаметридан катта бўлади.

Кумулятив зарядлар ёрдамида олинган қатламдаги перфорация каналларининг шаклланиши қўйидаги хусусиятга эгадир. Заряд детонацияси металл қопламасига урилиб портлаганда кумулятив оқимнинг фақатгина 10% ли массаси ўтади. Қолган қисми эса стерженда сигаркетасимон шаклда 1000 м/сек тезликда ҳаракатланади. Бунда оқимнинг бош қисмига нисбатан катта диметрга ва кичик кинетик энергия эга бўлади, шаклланган перфорация тешикларига бориб тиқилади ва уни қисман ёки тўлиқ бекитиб қўяди. Тўсиқдан ёриб ўтган оқимнинг ён босимлари таъсирида каналларнинг кенгайиши содир бўлади. Шунинг учун каналнинг диаметри одатда оқим диаметридан катта бўлади.