|
N AZARIY MA’LUMOTLAR
Stanoklarni donali zagotovkalar bilan yuklash kurilmadari kuyidagi mexanizmlarni uz ichiga oladi: magazinlar, bunkerlar, yiggichlar, nav - ta’minlagichlar, uzgichlar, titgichlar, okim bulgichlar, surgichlar, kerakli joyga elitgichlar, kontovatellar va kisuvchi mexanizmlardir.
Magazinli yuklash kurilmasi yiggich, uzgich va ta’minlagichdan tuzilgan. Yiggichga detallarni stanokchi kulda joylashtiradi, ta’minlagich esa detalni ish zonasiga junatib turadi.
Magazinlarning navli, trubali, shtirli, juvali, tebranma turlari mavjud..Tasvirlarda gorizontal truba magazinli yuklash kurilmasi berilgan. U kuyidagicha ishlaydi. Surgichning kulokchasi mexanizm trubkasining buylama kesigiga kiradi, shunda yuk zagotovkani uzgichga uzatadi. Uzgich ayni vaktda ta’minlagich vazifasini xam utaydi. Ta’minlagich yordamida zagotovka pastga stanok tomanga surish yuli bilan uzatiladi.
Donali zagotovka bilan stanokni bunkerli yuklash kurilmalari yordamida xam ta’minlash mumkin. Bunker - sochiluvchi materiallarni saklashga muljallangan sigim bulib, u yukdan uzi bushaydigan kilib ishlangan. Bunkerlarga zagotovkalar uyub ortiladigan bulib, ulardan zagotovkalarni mexanizmlar yordamida kerakli vaziyatga keltiriladi (orientatsiyalanadi) xamda stanokka uzatiladi. Bu mexanizmlar konstruktiv jixatdan murakkab bulishlari mumkin.
Keyingi paytlarda bunkerli tebranma yuklash kurilmalari keng kullanilmokda. Ularda zagotovkalar bunker idish bilan birga tebranib tarnovcha orkali ta’minlagichga uzatiladi. Zagotovkalar yuklangan bunker elektromagnitli yuritma va prujinalar yordamida tebranadi. Tebranma bunker sferik, segment, kesik konus yoki silindr shaklida bulishi mumkin. Spiral tarnovchadagi tartibsiz joylashgan zagotovkalar ish zonasiga anik bir vaziyatda yunaltirish uchun orientatsialovchi paz kilinadi yoki plastinkalar urnatiladi.
Ba’zan taxlama yuklash kurilmalari xam kullaniladi. Ularda xam zagotovkalar bir - birlarining ustiga kulda taxlanadi. Zagotovkalar ish zonasiga avtomatik tarizda uzatilishi mumkin. Bunda ortikcha bosim ta’sirida yoki stolning mexanik tebranma xarakati ta’sirida zagotovka surilishi mumkin.
Zagotovkaning tuzilishiga karab turli konstruksiyadagi navlar yordamida ularni ish zonasiga uzatiladi. Ularga plastinka tipidagi zagotovkalar uchun nav, aylanma sirtga ega bulgan zagotovkalar uchun nav va boshkalar. Zagotovkani bitta asosiy navdan bir necha stanoklarga uzatishda okim bulgich kurilmalardan foydalaniladi.
Uzgich mexanizmi ta’minlash mexanizmida bulib, u zagotovkani lotokdagi okimdan ajratib stanokka uzatishga sharoit yaratadi.Ta’minlagich uzgich ajratgan zagotovkani navdan bevosita stanok shpindeliga uzatish uchun kullaniladi. Ta’minlagichga kamrovchi kurilma urnatilgan orientatsiyalash kurilmasi zagotovkani stanokning ish zonasiga uzatadi. Orientatsiyalash kurilmasi zagotovkani avval ma’lum vaziyatga keltirish uchun xizmat kiladigan mexanizmdir. Zagotovkalar paz, bortcha, kallak, teshik, shakldor uyik, tirkishga
moslab orientatsiyalanadi. Bunda kupincha zagotovkaning ogirlik markazining siljishidan va detal elementlarining assimetrik joylashishidan foydalaniladi.
Mandalardagi tasvirlarda zagotovkalarni navdan bevosita stanok shpindeliga uzatish uchun kullaniladigan ta’minlagichlar kursatilgan.
Ta’minlagichda kamragich bulib, u orientatsiyalangan zagotovkani olib stanok ishchi pozitsiyasiga urnatadi. Ular kaytma- ilgarilama,tebranma, aylanma va kombinatsiyalangan tarzda xarakatlanadigan turlarga bulinadi.
Tanlangan tasvirlarda stanokka gayka tipidagi zagotovkalarni berib turadigan orientator kursatilgan.
Orientator zagotovkani stanok ish zonasiga uzatish uchun uni ma’lum vaziyatga keltiradigan mexanizm. Orientatorlar kamragich sifatida xam ishlatiladi. Ularga tirkishli kamragich bolt shaklidagi zagotovkalar uchun, ilmok kurinishdagi kamragich teshikli zagotovkalarga muljallangan, brusok shaklidagi yassi zagotovkalar uchun- kesikli diskli kurinishdagi konstruksiyalari ishlatiladi
Navda notugri orientatsiylangan zagotovkalarni olib tashlash uchun tushirib yuborgichlar ishlatiladi.Tasvirlarda brusok tipdagi detallar uchun
muljallangan diskli tushirib yuborgach kursatilgan.
Tutkich- bunkerga kirish teshigi oldida zagotovkalar turib kolishini bartaraf etish uchun ularni titib turish uchun muljallangan. Titkich ba’zan orientator va kamragich bulib xam xizmat kiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
