«mashinasozlik texnologiyaSI» kafedrasi «mashinasozlikda innovatsion texnologiyalar» fanidan tajriba ishlarini bajarish bo’yicha uslubiy ko’rsatma

10.3-rasm. Aralashgan (statik va dinamik) muvozanatsizlik sxemasi.
10.4-rasm. Yig’ilayotgan birikmani muvozanatlash uchun qurilmasi.
Balans tenglamasini tuzish uchun, bitta to’g’ri chiziqda va disk markazida aylanish nuqtalari bilan joylashgan yukli ikkita yelkali tizim ko’rinishi kuz oldiga keltirish kerak (10.5-rasm).

10.5-rasm.Uch yukni muvozanat tizimini tuzish sxemasi.

10.5-rasmdan ko’rinib turibdiki, r₂’=r₂∙Sos va r₃’=r₃∙Sos bo’lib, bunday tizim uchun muvozanatlash tenglamasini quyidagi ko’rinishda yozish mumkin:

Q₁∙r₁=Q₂∙r₂∙ cos+Q₃∙r₃∙ cos (10.1)

Tenglamadan foydalanib, uchinchi yukni xolatini aniqlash mumkin.

3.ISHNI BAJARISH TARTIBI
Ishni bajarishdan oldin xavfsizlik texnikasi va berilgan mavzuning nazariy savollari bo’yicha o’qituvchi nazoratidan o’tish kerak. SHundan so’ng ishning eksperimental qismini bajarish uchun ruxsat olinadi.
3.1. Aylanuvchi tirgaklarga diskli opravka o’rnatilib, yuksiz xolatda plastilin yordamida muvozanatlansin.
3.2. Oldindan og’irligi aniqlangan diskga uchta yukdan ikkitasini maxkamlansin.
3.3. Ikkita yukni xolatni o’zgartirmay uchinchi yuk yordamida tizim muvozanatlansin.
3.4. Xar bir yukdan aylanuvchi o’qgacha masofasi aniqlansin.
3.5. Tizimni muvozanatlash tenglamasi tuzilsin.(10.5-rasm, 10.1-formula). Tuzilgan tenglamaga aniqlangan qiymatlar kiritilib uchinchi yuk og’irligi aniqlansin. Xisoblarni tug’riligini uchinchi yukni torozida og’irligini aniqlagan holda tekshirilsin.
3.6.Ish joyi tozalansin.

№	Asosiy adabiyotlar
	Balakshin B.S. Osnovы texnologii mashinostroeniya. M.: Mashinostroenie. 1982
	Dalьskiy A.M. Texnologiya mashinostroeniya. M.: MGTU im. N.E.Baumana. 1998
	Danilevskiy V. Texnologiya mashinostroeniya. M.: Vыsshaya shkola. 1984
	Egorov M.E. Texnologiya mashinostroeniya. M.:Vыsshaya shkola. 1976
	Kartavov S.A. Texnologiya mashinostroeniya. M.: Vыsshaya shkola. 1974
	Kovshov A.N. Texnologiya mashinostroeniya. M.: Mashinostroenie. 1987
	Korsakov V.S. Osnovы texnologii mashinostroeniya. M.: Vыsshaya shkola. 1974
	Matalin A.A. Texnologiya mashinostroeniya. L.: Mashinostroenie. 1985
	Melьnikov G.N. Texnologiya mashinostroeniya. M.: MGTU im N.E.Baumana. 1998
	Omirov A. Mashinasozlik texnologiyasi. Toshkent. “Uzbekiston”. 2003