Mashinasozlik ishlab chiqarishini avtomatlashtirish

2 
 
Jami amaliy mashg„ulot: 
18 
 
 
 
 

---

144 
 
AMALIY  ISH  №1 
DOIMIY VA O‘ZGARUVCHAN KO‘PRIKLI SXEMALAR ASOSIDA  R, L, C 
PARAMETRLARNI O‘LCHASH. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
 
rasm. Aktiv, induktiv va sig‗im qarshilikli o‗zgaruvchan tok zanjiri 
 
1-rasmda tasvirlangan  R aktiv  qarshilik,  L induktiv qarshilik va X
c 
 
sig`im qarshilikdan iborat  bo‗lgan o‗zgaruvchan tok  zanjirini  o‗rganaylik.  
Zanjirga  berilgan  kuchlanish  aktiv,  induktiv  va  sig`im  qarshiliklardagi 
kuchlanishlar tushuvining yig`indisidan iborat bo‗ladi.  
U=U
A
+U
L
+U
C 
Aktiv qarshilikda kuchlanish tushuvi 
U
A = 
IR
a 
Induktiv qarshilikdagi kuchlanish tushuvi  
U
L=
I

L 
Sig`im qarshilikda kuchlanish tushuvi  
U
C
=I 
C

1
 
   
 
Ushbu kuchlanishlar uchun vektor diagramma quramiz.  (2- rasm) 

 
R
 
C
 
L
 
X
c
 
X
L
 
i
 
U
 

---

145 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2- rasm. Vektor diagrammasi 
1 tokni gorizontal chiziq tarzida joylashtirib va tok yonalishida  kuchlanishning 
aktiv tashkil etuvchi  U
A
 ni qo‗yamiz. Bu kuchlanish fazasi jixatidan tok bilan mos 
keladi. 
 
Kuchlanishning  induktiv  tashkil  etuvchisi  U
L 
ni  faza  jihatidan  tokdan  90 
0  
oldinda  bo‗ladigan,  kuchlanishning  sig`im  tashkil  etuvchisi  U
C
  ni  tokdan  faza 
jihatidan 90 
0 
orqada qoladigan qilib quramiz.  
  
OAB  to‘g`ri burchakli aktiv, induktiv  va  sig`im  qarshiliklarga ega  bo‘lgan, 
ketma ket ulangan zanjir uchun