Mashinasozlik instituti “Mashinasozlik теxnologiyasi” kafedrasi

4.3.Dastgoh elektrodvigatelining quvvatini aniqlash.

Loyihalanayotgan dastgohning kinematik sxemasi ishlab chiqilgunga qadar taqriban bosh harakat uzatmasi elektrodvigatelining quvvatini aniqlaymiz:

N = = =12,11, kVt
bu yerda =0,75.
Tokarlik dastgohlarida surish xarakatining kinematik zanjiri bosh harakatning kinematik zanjiriga ulanishligini xisobga olib, bosh harakat uzatmasi elektrodvigatelining quvvatini 3,5% ga oshiramiz.
N_el=N · 1, 035= 12,11·1,035=12,53, kVt.
Ma’lumotnoma adabiyot dan dastlabki elektrodvigatelni tanlaymiz, kning tipi AO2-52-2, nominal quvvati N=13 kVt, aylanishlar chastotasi n=2900 ayl|min.

5. BOSH VA SURISH XARAKATI UZATMASINING TARKIB VARIANTINI TANLASH.

Bosh harakatning aylanishlar chastotasi pog’anasi Z_n=16 uchun xilma-xil tarkib variantlari mavjud. CHunonchi, tarkib formulasi Z_n=2₁(I) · 2₂(II) · 2₄(III) · 2₈(IV) va Z_n=4₁(I) · 2₄(II) · 2₈(III) bo’lgan konstruktiv tarkib variantlarini yoki tezliklarni ustma-ust tushiradigan tarkib formulasini Z_n=3₁(I) · 3₃(II)· 2_(9-2)(III) variantini loyihalash uchun qabul qilinishi mumkin.
Bosh harakat uzatmasining sozlash doirasi katta bo’lganda kerakli aylanishlar pog’anasini qo’shma tarkib asosida xosil etish tokarlik dastgoh lari uchun xosbo’lgan variantdir. Qo’shma tarkiblarga oid ma’lumotlar mazkur qo’llanmaning 2.5-bandida berilgan. Loyihalanayotgan dastgoh uchun qo’shma tarkib formulasi quyidagicha bo’ladi:
Z_n=3₁(I)· 2₃(II) + 3₁(I)· 2₃(II)· 2_(6-2)k4(III) =3₁(I)· 2₃(II) · .
Bundan ko’rinadiki, Shpindel olti pog’ana yuqori va o’n pog’ana o’rta va past aylanishlarga ega bo’ladi. Qo’shma tarkibning ikkinchi tashkil etuvchisidagi oxirgi ko’paytiruvchi guruxning tavsifini ikki birlikka kamaytirilgani uchun uzatma Z_n=16 pog’anaga ega bo’lib ikkita o’rtacha aylanishlari ustma-ust tushadi, ya’ni kaytariladi.
Uzatmaning mexanik qismini soddalashtirish va ikki xil aylanishlarni Shpindelni xarakatini to’xtatmay qayta ulash imkonini beradigan ikki tezlikli elektrodvigateli bo’lgan qo’shma tarkibni qabul qilinishi ham mumkin. Uning tarkib formulasi varianti:
Z_n=2₃(II)· 3₁(I) ·
Uzatmani loyihalash uchun bu tarkib formulasini asos sifatida olamiz. Qo’shma tarkibning birinchi tashkil etuvchisi bilan ikkinchisini kushuvchi va ikkinchi tarkibdan Shpindelga harakatni uzatuvchi yakka kinematik juftlar bor deb xisoblaymiz. Unda uzatmaning tarkib formulasi quyidagi ko’rinishni oladi:
Z_n=2₃(II)· 3₁(I) ·
Uzatmaning tarkib to’rini qo’llanmaning (2.2), (2.4), (2.5) va (2.6) bandlarida berilgan qoidalar asosida quramiz (2.1-rasm).
Loyihalanayotgan dastgohning surish xarakati pog’anasi Z_S=11. Uning uzatmasi uchun tarkib formulasi
Z_S=3₁(I)· 2₃(II) · 2_(6-1)(III)
bo’lgan ko’paytiruvchi tarkibni qabul qilamiz. Uzatmaning tarkib to’ri 2.2 –rasmda berilgan.