“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

Tuproq  namligi  (W)  deb  uning  mutloq  quriq  massasidagi  suvning  (%)  foyizi 
nisbatiga aytiladi. W
t
-W
r
=W
p
 . 
Qovushqoq  tuproqlar  o`zining  namligiga  qarab  qattiq,  yarim  qattiq,  mayin  va 
oqimli turlarga bo`linadi. 
Qattiq  turdagi  (konsistentsik)  tuproqlar  tarkibida  faqat  bog`lovchi  suvlar 
bo`ladi. Tuproq tarkibida erkin suvlar paydo bo`lganda u yarim qattiq turiga aylanadi. 
Namlik  yanada  ortirilishi  bilan  tuproq  mayin  va  ohiri  oquvchan  turga  aylanadi. 
Mayin turdagi tuproqlarni har xil shaklga solinganda ular yorilmaydi va shakli tashqi 
ta’sir kuchi olingandan keyin ham o`zgarmay qoladi.  
Tuproq  oquvchanlik  chegarasining  namligi  W
0
  bilan,  yarim  qattiq  holatiga 
utish  chegarasining  namligi  W
yak
  oralig`ida  mayin  holatda  bo`ladi.  Birinchi  holatda 
tuproq  teshiklari  erkin  suvlar  bilan  shunday  to`ladi-ki,  unda  zarrachalar  orasidagi 
bog`lanish yo`qoladi. Ikkinchisida tuproq tarkibida faqat bog`lovchi suvlar bo`ladi. 

---

 
74