“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

2
-N
1
 qo`yilsa  
i=(N
2
-N
1
)/S;       Bunda      N
2
=N
1
+i*S 
SHunday  qilib  loyihalash  chizig`ining  ohirgi  nuqta  belgisi  boshlang`ich  nuqta 
belgisi  bilan  chiziq  uzunligi  burchagi  ko`paytmasining  yig`indisiga  teng  bo`lar  ekan. 
Aniqlangan  loyihalash  chizig`i  belgisi  qizil  rang  bilan,  «piket»  va  yuzadagi  oraliq 
nuqtalar  esa  qora  rang  bilan  belgilanadi.  Loyihalash  chizig`i  aniqlangan  chiziqlarni 
birlashtirish bilan aniqlanadi (34-rasm va 8 holatga qaralsin). 
Yer yuzasidagi va loyihadagi belgilar orasidagi farq «ishchi belgi» deb ataladi. U 
to`qilgan qoplama balandligi yoki o`yib olingan chuqurlik bilan aniqlanadi. Loyihalash 
chizig`i bilan yer yuzasi chizig`ining kesishgan joyi boshlang`ich (nulevoy) nuqta deb 
ataladi  va  quyidagicha  aniqlanadi.  Ma’lum  bir  piketlar  orasidagi  yer  yuzasi  chizig`i 
AV,  loyihalash  chizig`i  esa  NN  bo`lsin.  Bunda  «O  nuqta»  holatini  aniqlash  uchun 
oldingi  piket  A  dan  ungacha  bo`lgan  masofa  aniqlanadi.  AON  va  VOM 
uchburchaklaridagi  AN=n,  VM=m  tomonlar  uzunligi  ishchi  belgilarni  tashkil  etadi. 
Uchburchaklarning o`xshashligidan foydalanib zarur kesim uzunligi–x va A, V nuqtalar 
aksi orasidagi masofa – S quyidagi formulalar orqali topiladi (36-rasm).