“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

υ
0
=0,377*(r
k
*n
e
/i
k
*i
0
), 
Bu yerda: n
e 
– tirsakli valning eng katta aylanishlar soni. 
 
Tortish kuchi muvozanati bo`yicha tortish kuchidan havo va shamol, qoplama, 
tezlanish  qarshilik  kuchlari  olib  tashlansa,  qolgan  dvigatel  kuchi  yo`lning  notekis, 
qiya  joylaridagi  kuchlarni  yengishga  sarflanadi.  U  qiyalik  qarshilik  kuchlari  deb 
ataladi. Undagi «+» ishorasi qiyalikka chiqishdagi, «-» ishora esa undan tushishdagi 
qarshilik kuchlarini bildiradi. 
 
7-jadvalda  transmissiyadagi  yo`qolish  kuchi  88260  Vt.ga,  yukli  vazni  9525 
kg.ga,  eng  katta  quvvati  N  ga  teng  bo`lgan  ZIL-130  avtomobilining  har  xil  uzatish 
sonida tortish kuchi tengligini o`zgarishi berilgan.  
7-jadval. 
Uzatmalar 
Tezlik 
km/soat 
Tortish 
kuchi, N 
Harakat tezligining qarshilik kuchi N 
Havo 
bo`shlig`i 
Qatnov 
qismi 
Qiyaliklar 
V 
90 
3708,2 
1191,9 
1868,8 
647,5 
IV 
63 
5297,5 
583,7 
1868,8 
2845,0 
III 
45 
7355,5 
298,2 
1868,8 
5188,5 
II 
25 
13243,5 
92,2 
1868,8 
11282,5 
I 
14 
23838,3 
- 
1868,8 
21969,5 
 
Havo bo`shlig`i qarshilik kuchi  R