Mashinalaridan foydalanish, texnik

Ishlarni mexnizatsiyalashtirish -
qo‘l mehnatini mashina bilan almashtirish, 
mehnatni engillashtiruvchi turli moslamalarni va kichik mexanizatsiyalarni 
qo‘llash hisobiga mahsulot ishlab chiqarishda mehnat sarfini keskin 
kamaytirishdan iborat.
Taynch 
iboralar: 
mehnat 
unumdorligi, 
mehnatni 
ilmiy 
tashkillashtirish, ushlarni mexanizatsiyalashtirish, mehnatni oqilona 
tashkillashtirish va jadallashtirish, agregatlarning nazariy ish unumlari 

---

67 
Mehnatni oqilona tashkillashtirish
– eng qulay ish sharoitlarini yaratish, 
ishlab chiqarish jarayonlarini oldindan hisoblash, odamlar va texnikani to‘g‘ri 
taqsimlash, soatbay grafiklar, asboblar sifatini yaxshilash, materiallarni ish uchun 
qulay joylashtirish, ya’ni ish joyini eng yaxshi tartibda tashkillashtirishdan iborat. 
Mehnatini jadallashtirish
- har bir ishchining vazifalarni aniq taqsimlash, ish 
vaqtidan unumli foydalanish, ya’ni ish vaqtini yo‘qotmaslik, ishchilarning 
malakasini oshirish va umumiy madaniy saviyasini ko‘tarish, shuningdek boshqa 
imkoniyatlardan to‘liq foydalanishga aytiladi. 
Qishloq xo‘jaligida mehnatni tashkillashtirishga ilmiy yondoshish, uning 
texnik jihozlanganlik darajasini oshirish muhim kasb etgan holda uni 
tashkillashtirish ancha murakkab bo‘ladi. Bunda kadrlar bilan ta’minlash va ularni 
kasbiy tayyorlash; korxona ichida ishlab chiqarish sohasiga qarab mehnatni 
taqsimlash, o‘rindoshlik qilish, shuningdek, jamoa ichida ham mehnatni 
taqsimlash, ish joylarini tashkillashtirish, mehnat jarayonlarini boshqarish talab 
etiladi. SHu bilan birga mehnatni me’yorlash va haq to‘lash masalalari ham 
mehnatni tashkillashtirish masalalari bilan bevosita bog‘liqdir. 
 
Mehnat unumdorligini oshirish qonuni - jamiyatimizning iqtisodiy 
qonunlaridan biridir.Mehnat unumdorligini o‘sishi ishchilar sonini oshirmasdan 
ko‘proq mahsulot etishtirish imkonini yaratadi.