Mashina traktor agregatlarini diagnostikalash va texnik servisi

V-BOB. 
RESPUBLIKAMIZQISHLOQXO„JALIGIDAAMALQILAYOTGANTEXNIK
SERVISTIZIMI 
5.1. Mashinalarga texnik xizmat ko‟rsatishning ahamiyati 
Qishloq xo‘jaligi mashinalariasosan changli muhitda ishlaydi. Chang 
mashinaning ishqalanadigan sirtlariga kirib moyni ifloslaydi, natijada uning 
mexanizmlari va detallari tez ishdan chiqadi. Dalaning o‘nqir-cho‘nqir joylaridan 
yurganda mashina silkinadi va titraydi, yurish qismiga tushadigan yuklama bir 
tekisda bo‘lmaydi, hamda birikmalar bo‘shashib qoladi. Mashinaning tortish 
qarshiligi va traktorning yurishiga qarshilik kuchi, tuproq va boshqa sharoitning 
turlicha bo‘lishi tufayli katta chegarada uzluksiz o‘zgaradi, natijada dvigatel‘ 
tranmissiya detallari va yurish qismiga turlicha yuklama ta‘sir etib ular jadal yeyiladi. 
Agar mashinalarni texnik jihatdan ishga yaroqli bo‘lishiga qaratilgan choralar 
o‘z vaqtida va sifatli bajarilmasa bu faktorlarning ta‘sir etishi natijasida 
mashinalarning ishlatish ko‘rsatkichlari ancha pasayishi, shunigdek, texnik 
akmchiliklar 
natijasidaagregatlar 
to‘xtab qolishi mumkin.Buzuq mashina 
ishlatilganda uning mehnat unumdorligi kamayadi, ish sifati pasayadi, yonilg‘i va 
moy sarfi ortadi, ungaxizmat ko‘rsatish harajatlari ko‘payadi[1]. 
5.2. Qishloqxo„jaligidatexnikservistizimivauningtahlili 
 
Ma‘lumki, 
sobiqittifoqdavridaqishloqxo‗jaligimahsulotlarikolxozvasovxozlartomonidanetishtiril
gan. 
Ularningihtiyoridagitraktorlar, 
kombaynlar, 
paxtaterishmashinalarivaboshqaishqurollarigayaxlitsistemabo‗yichatexnikservisko‗rs
atilgan[1]. 
Bundaysistemaningstrukturasivaelementlari1-
rasmdakeltirilgan.Sistemauchelementdaniborat: 
mashinayasovchizavodlar, 
mahsulotishlabchiqaruvchilar 
– 
mashinaegalariyokitexnikservisiste‘molchilarivatexnikservisijrochilari. 
Mashinayasovchilarorasidahaydov, 
universal-chopiq, 

---

148
chopiqvatransporttraktorlari, 
g‗allakombaynlarivapaxtaterishmashinalarikabimurakkabtexnikavositalariniishlabchi
qargan ―Oltoy‖, ―Xarkov‖, ―Kirovets‖, ―Minsk‖ va ―Toshkenttraktorzavodi‖, 
―Rostqishxo‗jmash‖ 
va 
―Krasnoyarsk‖ 
kombaynzavodlari, 
―Toshkentqishloqxo‗jaligimashinasozligi‖ zavodijudamashhurbo‗lgan. 
Plug, 
seyalka, kultivatorkabimashinalar ―Odessatuproqmash‖, ―O‗zbekqishxo‗jmash‖, 
―Chirchiqqishxo‗jmash‖ singariko‗plabkorxonalardaseriyalichiqarilgan. 
Startyor, 
generator, 
radiator, 
yonilg‗inasosikabialohidaagregatlarniishlabchiqaruvchiixtisoslashgankorxonalarfaoli
yatko‗rsatgan.Yangimashinalarqishloqxo‗jaligimahsulotlarinietishtiruvchikolxozvaso
vxozlargadavlatyo‗libilanetkazibberilgan.Kolxozvasovxozlarningtexnikavositalarigat
o‗rtbosqichlisistemadoirasidatexnikservisko‗rsatilgan.Kolxozvasovxozlarningmarkazi
yta‘mirlashustaxonasitarkibidatraktorlarga, 
avtomobillarga, 
paxtaterishmashinalarigavachorvachilikfermalarimashinalarigatexnikxizmatko‗rsatuv
chialohida-alohidapunktlarbo‗lgan. 
Joriyta‘mirlashishlariumumiyta‘mirlashsexidabajarilgan. 

---

149