Mashina traktor agregatlarini diagnostikalash va texnik servisi

 
 
 

---

130
4.8.Texnik diagnostikaning samaradorligi va rivojlanish istiqbollari 
Hozirgi vaqtda transport vositalari agregat va tizimlari bo‗yicha nosozliklarni 
aniqlashda ―kompyuterli diagnostika‖ keng qo‗llanilmoqda (28-rasm). Kompyuterli 
diagnostika zamonoviy transport vositalarini elektron boshqaruv tizim bilan 
jihozlangan agregat va tizimlarini ishlash qobiliyatini yuqori aniqlikda baholaydi. 
Kompyuterli diagnostikalash bo‗yicha zamonoviy transport vositalarining 
quyidagi agregat va tizimlarining texnik holati aniqlanadi: 
-
dvigatel tizimlari; 
-
elektr va diagnost jihozlar; 
-
avtomatik uzatma qutisi; 
-
boshqaruv g‗ildiraklarini o‗rnatish burchaklari va boshqalar. 
Hozirgi davrda universal asboblar (motor va dizel testerlar, avtotesterlar) keng 
qo‗llanadi. Ular yordamida motorning juda ko‗p diagnostik parametrlarini o‗lchash 
mumkin. 
41-rasm. Dvigatellarni kompyuterli diagnostikasi 
Universalvositalarharxilkombinatsiyalardaasboblarto‗plamigaegabo‗lishimumki
n, 
qoidatariqasidabulardiagnosti, 
taxometr, 
vakuummetr, 
gazanalizatori, 
tutuno‗lchagich, 
o‗toldirishniilgarilatishvauzgichkontaktlariyopiqholatiburchaklarinio‗lchashuchunasb

---

131
ob, 
o‗toldirishniilgarilatishburchaginianiqlashuchunstroboskop.Motortester, 
ossillografyordamida, 
etalonossillogrammalargataqqoslashusulibilano‗zgaruvchantokgeneratoriishidaginuqs
onlarni, 
kondensator, 
o‗toldirishg‗altagibirlamchio‗raminingholatini, 
uzgichkontaktlaridagitirqish, 
o‗toldirishchaqmog‗idagiteshibo‗tuvchikuchlanishvao‗toldirishg‗altaginingishqobiliy
atinianiqlashimkoniniberadi. Uning komplektida bo‗lgan diagnosti ishga tushirish 
tizimi va rele regulatorning ish qobiliyatiga baho beradi. Stroboskop - lampa 
yordamida o‗t oldirishni ilgarilatishning dastlabki burchagi, markazdan qochma va 
o‗iagno regulatorlar xarakteristikalari o‗lchanadi. Vakuummetr va taxometr 
tekshiruvlarining test tartibotlarini yaratish va saqlab turish, har bir silindrda o‗t 
oldirishni navbatma navbat o‗chirish yo‗li bilan silindrlar ishi samaradorligini 
baholash imkonini beradi.Motor diagnos kompyuterli avtomobilning boshqa 
tizimlarini diagnostikadan o‗tkazish uchun skanerlardan keng foydalanilmoqda. 
Agregatlarning texnik holati to‗g‗risidagi axborotni «o‗qish» uchun skaner bort 
kompyuteriga ulanadi. Hozirgi zamon skanerlari transmissiya, yurish qismi, tormoz 
tizimlari va boshqalarni diagnostikalashi mumkin.Hozirgi vaqtda ikkinchi avlod 
universal vositalari diagnostik komplekslar keng qo‗llanilmoqda. Ular skanerlar, 
diagnostikalash 
universal 
vositalari 
va 
kompyuterlarning 
imkoniyatlarini 
birlashtiradi. Bunday komplekslarda mikroprotsessor texnikasidan foydalanish orqali