Машина деталлари маъруза курси лотин 2017 й 20 янв



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/94
Sana10.09.2021
Hajmi2,19 Mb.
#170170
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   94
Bog'liq
mashina detallari

 
 
6.1- rasm. 
 
Konussimon  uzatmalarda  val  o’qi  bo’ylab  yo’nalgan kuch qiymatining kattaligi,  ilashishda 
tishlarga  ta’sir  etuvchi  kuchlarning  notekis  taqsimlanishi  natijasida  qo’shimcha  dinamik 
kuchlarning hosil bo’lishi bu tur uzatmalarning asosiy kamchiligidir. Biroq mashinalarda ko’pincha 
kesishgan  vallar  ishlatish  zarurati  tug’iladi,  shuning  uchun  yuqorida  ko’rsatilgan  kamchiliklar 
bo’lishiga qaramay, konussimon tishli g’ildiraklardan keng ko’lamda foydalaniladi. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


30
 
 
 
Konussimon  tishli  g’ildiraklarda  g’ildirak  tishlarining  o’lchamlari  uch  xil  shaklda  bo’lishi 
mumkin. 
a)  m
n
≥2,  Z

=20±100  gacha  bo’lgan  aylanasimon,  to’g’ri  hamda  tangensial  tishli 
konussimon  g’ildirak  tishlari  1-shaklda  kesiladi  (6.2-rasm,  a).Bunda  tishning  balandligi  uning 
uzunligi  bo’yicha  normal  holatda  pasayib,  tish  asosining  konus  uchi  bilan  tish  bo’luvchisining 
konus uchi bir nuqtadan boshlanadi. 
 
 
 
6.2-rasm 
 
b)  Aylanasimon  tishli  konussimon  g’ildiraklar,  asosan  2-shaklda  kesiladi  (6.2-rasm,  b)
Bunda tish asosi bilan tish bo’luvchisining konus uchlari har xil nuqtadan boshlanadi. 
v) Aylanasimon tishli konussimon g’ildirakli uzatmalarda Z

≥40 hamda konus uzunligi 75-
750  mm  bo’lganda,  g’ildirak  tishlarini  3-shaklda  kesish  tavsiya  etiladi.  Bunda  tishning  balandligi 
uning butun uzunligi bo’yicha bir xil bo’ladi (6.2-rasm, в). 
G’ildirak  tishlarining  qiyalik  burchagi  aylanasimon  tishli  g’ildiraklar  uchun  β=35°, 
tangensial tishli g’ildiraklar uchun 20...30° olishtavsiya etiladi (6.3-rasm,a,b). 
 
 
 
6.3-rasm. 
 
Bunda  burchak  qiymati  qancha  katta  bo’lsa,  uzatma  shunchalik  tekis  va  ravon  ishlaydi 
(biroq, bunda bo’ylama kuchning qiymati ham ortadi). 
Konussimon tishli g’ildiraklarning geometrik o’lchamlari. 
Uzatmalarda uzatish sonining qiymati konus shaklidagi friksion uzatmalar kabi aniqlanadi: 
1
2
2
1
2
1
z
z
n
n
u
=
=
=
ω
ω
 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


31
 
 
 
Vallarning  o’qlari  orasidagi  burchak  90°  bo’lganda  boshlang’ich  konus  burchagi  orqali 
ifodalangan uzatish soni quyidagicha bo’ladi (6.4-rasm). 
 
1
2
δ
δ
ctg
tg
u
=
=
 
 
 
6.4-rasm. 
 
 
Umuman  olganda,  to’g’ri  tishli  konussimon  uzatmalar  uchun  uzatish  sonining  qiymatini 
2...3, aylanasimon tishli g’ildiraklar uchun u
max
=6,3 gacha olish tavsiya etiladi. 
Uzatma g’ildiraklarining geometrik o’lchamlarini aniqlashda hisobiy modul sifatida tishning 
sirtqi  tomonidan  (keng)  aniqlangan  modul  ishlatiladi,  bunda  to’g’ri  tishli  gildiraklar  uchun  m
e
 
aylanasimon tishli g’ildiraklar uchun m
te
 bo’lib, bu qiymatlar standart bo’yicha yaxlitlanmaydi. 
Buuzatmalarda  ham  silindrikuzatmalardek, asosiy  geometrik o’lchamlari  boshlang’ich  yoki 
bo’luvchi konus o’lchamlari yordamida ifodalanadi. 
2
2
1
1
sin
2
sin
2
,
5
,
0
,
δ
δ
ω
e
e
e
e
e
m
te
te
e
d
d
R
b
R
R
m
m
z
m
d
=
=

=
=
 
 
bu  yerda:  R
e
-  konus  yasovchisining  uzunligi;  d
e
-  g’ildirak  bo’lish  aylanasining  o’lchamlari;  t
te
  -
g’ildirak tishining sirtqi tomonidan aniqlangan modul; t
m
 -o’rta diametr bo’yicha aniqlangan modul. 
To’g’ri va aylanasimon tishli konussimon g’ildiraklarning geometrik o’lchamlarini quyidagi 
jadvalda berilgan formulalar yordamida aniqlash mumkin. 
Umuman  olganda, to’g’ri  va aylanasimon tishli  konussimon g’ildiraklar uchun z
k
>z
min
=17 
bo’lishi  kerak,  bunda  g’ildiraktishini  asbob  yordamida  kesish  jarayonida  tish  asosining 
qirqilmasliga ta’minlanadi. 
 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


32
 
 
 

Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish