Машина деталлари бўлими бўйича курс лойихалаш ишини бажариш намунаси



Download 2,44 Mb.
bet2/10
Sana28.06.2022
Hajmi2,44 Mb.
#713894
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
1-расм. Цилиндрларни туташ пайтидаги контакт кучланиш.


Формулани чиқаришда баъзи чекланишларга йўл қўйилган: цилиндр материали эластик, контакт нуқтасида у ҳажмий кучланиш ҳолатида, яъни уч ўқли сиқилиш; Модуль жиҳатдан катта сиқувчи кучланиш Босимни контакт юзага эни бўйича эллиптик тарқалиш қонуни



1-шакл. Цилиндрларни тегиш пайтидаги кантакт кучланиш


(1)
бу ерда: q – контакт чизиғини бирлик узунлигига тўғри келган куч. с – контакт юза эни; унинг қиймати қуйидагича аниқланади.

Бу қийматни (1) тенгламага қўйиб, қуйидагини ҳосил қиламиз.
(2)
бу ерда: - цилиндрни келтирилган эгрилик радиуси,
;
бу ерда: ва цилиндр радиуслари;
;
ν - Пуассон коэффициенти, ν = 0,3 деб қабул қиламиз.
Е – цилиндрлар материалини эластиклик модули; агар цилиндрлар турли материалдан тайёрланган бўлса, эластиклик модули қуйидагича аниқланади:
.
1.2. Тўғри тишли цилиндрсимон ғилдирак тишларини контакт кучланиш бўйича ҳисоблаш.

Цилиндрсимон тишли ғилдиракли узатма (2-расм) тишларини иш юзаларини чидамлиликка контакт кучланиш бўйича ҳисоблаш (2)-формула асосида бажарилади. Энг катта нормал кучланишни “σН” билан ифодалаймиз; “Н” индекс буюк физик олим фамилияси “Hertz”ни бош ҳарфи; тишларни контакт чизиғини бир бирлик узунлигига тўғри келган куч –q;



бу ерда: илашишдаги нормал куч; айлана куч; αw – гардишни илашиш бурчаги; у ГОСТ 13755-81 да 200 га тенг деб қабул қилинган.(Бундан буён деб қабул қиламиз; – профилни бўлиш бурчаги) - бўлувчи цилиндр ҳосил қилувчига нисбатан, тишни қиялик бурчаги; Кн – венецни эни бўйлаб текис тарқалган кучни нотекислигини ва динамик кучни ҳисобга олувчи коэффициент; b – венец эни; kc – қопланиш даражаси коэффициенти.


К
2-расм. Эволеньтавий илашманинг геометрияси
елтирилган цилиндр радиуси - ни илашиш қутбидаги тишни эвольвента

профилини келтирилган радиуси билан алмаштирилади, агар
бўлса, тенглик ўринли бўлади. (2)-тенглама ва келтирилган қийматлар асосида “ ” тенгламасини қуйидаги кўринишда ёзиш мумкин:
(3)
Бундан кейинги ҳисоб ишлари ГОСТ 21354-75 даги кўрсатмалар асосида бажарилади. Баъзи ҳолларда ҳисоб ишларини енгиллаштириш мақсадида баъзи чекланишларга йўл қўйилади. Амалий ҳисоб учун ГОСТ 21354-75 да қуйидаги шартли белгилар қабул қилинган:
- илашишдаги тишли ғилдирак материалини механик ҳоссаларини ҳисобга олувчи коэффициент. Унинг ўлчов бирлиги ўлчовига мос келади;
- ўлчовсиз катталик бўлиб, тиш юзаларини илашиш қутбидаги шаклини ҳисобга олувчи катталик;
- ўлчовсиз катталик бўлиб, у контакт чизиғини умумий (йиғинди) узунлигини ҳисобга олувчи коээфициент;
тўғри тишли ғилдирак учун ,
шеврон ва қия тишли ғилдирак учун ,
бу ерда: - қопланиш даражаси.
Буларни инобатга олиб (3)-формулани қуйидаги кўринишда ёзишимиз мумкин:
(4)
Барча катталиклар мос ўлчов бирликларда ифодаланиши керак. ГОСТ 21354-75 да бу кўрсатма четлаб ўтилган, яъни момент Нм да “d” ва “b” мм да кучланиш ва эластиклик модули МПа да берилган (сон қиймати МН/м2 га тўғри келади).
Бундан буён ўлчамлар назарияси қонунига асосан, момент - Н · мм, “d” ва “b” ммда ва Е – МПА= н/мм2 да қабул қиламиз. Пўлат учун: Е=2,15·105 МПа; Пуассон коэффициенти ν = 0,3. Буларга асосан:

Ζн – ни сон қийматлари тишлар шаклига кўра:
Тўғри тишли ғилдирак учун: α =200 ; β=0 да ZH =1,76
Қия тишли ғилдирак учун: α =200 ; β = 8÷150 ; ZH=1,74÷1,71
Шеврон тишли ғилдирак учун: ZH = 1,57
Ζε-коэффициентни ўртача қиймати;
тўғри тишли узатма учун; α=200 да Zε = 0,9
қия тишли узатма учун; Zε = 0,8
Келтирилган катталикларни (4)-формулага қўйиб ва d2 ни, ўқлар орасидаги масофа аw билан алмаштириб, яъни ни эътиборга олиб, қуйидаги формулани ҳосил қиламиз. Текширишга мўлжалланган тўғри
тишли узатма учун (5)
қия тишли узатма учун, . (6)
Бу тенгламаларда “b” ни “aw” орқали ифодалаб, тиш гардиши эни коэффициенти ни инобатга олиб, лойиҳаланаётган ҳисобий “aw” тенгламасини ҳосил қиламиз; (“мм” ҳисобида)
(7)
Тўғри тишли узатма учун: Ка=49,5 қия ва шеврон тишли узатма учун Ка=43,0 га тенг; бу ерда: , - кучларни тишлар орасида бир текис тарқалмаганлигини ҳисобга олувчи коэффициент, тўғри тишли ғилдирак учун =1,0; қия тишли ғилдирак айлана тезликка боғланган (υ): υ = 10÷20 м/с ва аниқлик даражаси 7 - бўлганда ; υ=10 м/с ҳамда аниқлик даражаси 8-чи бўлганда ; гардишни эни бўйлаб ёйилган кучни нотекис тақсимланишини ҳисобга олувчи коэффициент бўлиб, ёпиқ редуктор туридаги тишли узатмаларни лойиҳалашда, Кнβ –қиймати 1 – жадвал асосида олинади.



Download 2,44 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish