Mashg‘ulotlarini bajarish bo‘yicha uslubiy ko‘rsatma

1. “RAQAMLI IQTISODIYOT” FANIDAN LABORATORIYA
MASHG‘ULOTLARINI BAJARISH BO‘YICHA USLUBIY KO‘RSATMA
Laboratoriya mashg‘ulotlari vazifalari kursning asosiy mavzularini qamrab
oladi.
Laboratoriya mashg‘ulotlarini bajarish talabalarga raqamli iqtisodiyot
texnologiyalari sohasidagi nazariy bilimlarni o‘zlashtirish va mustahkamlash,
ko‘nikmalarini shakllantirishga yordam beradi.
Laboratoriya mashg‘ulotlari mavzulari.
Bulutli texnologiyalar va ular bilan ishlash;
Elektron biznes va Mobil-tijorat;
Neyrotexnologiyalar va sun’iy intellekt;
Biznesda kraudsorsing va kraudfandingning yangi imkoniyatlari;
Raqamli iqtisodiyotda bank ishi;
Elektron ta’lim platformalarini rivojlantirish.
Laboratoriya mashg‘ulotlarining tuzilishi.
Laboratoriya mashg‘uloti quyidagilardan iborat bo‘lishi kerak:
Nazariy qism - unga ma’lumotlarni ishlab chiqish tizimlari tarkibiy
qismlarining qisqacha bayoni, vazifalar buyicha topshiqlar kiradi.
1.Laboratoriya mashg‘ulotlarining tuzilishi va mazmuni.
Nazariy qism – mavzu buyicha bayon berish va uning mohiyatini
tushuntirish.
Topshiriqning bajarilishi. «Topshiriqning bajarilishi» bo‘yicha uslubiy
ko‘rsatmada keltirilgan.
2.Laboratoriya mashg‘ulotlarini rasmiylashtirish. Laboratoriya mashg‘ulotlari
elektron formatda rasmiylashtiriladi.
5
1-laboratoriya mashg‘uloti:
BULUTLI TEXNOLOGIYALAR VA ULAR BILAN ISHLASH
Ishdan maqsad: Bulutli texnologiyalar bilan ishlash ko‘nikmasini hosil qilish.
Nazariy qism.
Bulutli hisoblash texnologiyasidan elektron tijoratda foydalanishda eng
samarali usuli hisoblanadi. Bulutli texnologiya taqsimlangan ma’lumotlarni saqlash
va qayta ishlash tizimlaridan tashkil topib, bir vaqtda kuplab tizimni
tashkillashtirish, imkonini beradi. Bulutli ta’lim xizmatlarini tashkillashtirish boshqa
usullarga nisbatan quyidagi ustunliklarga ega:
- Ulanishning qulayligi va amalga oshirilishi soddaliligi;
- narxning arzonligi va universalligi;
- Xavfsizlikning yuqoriligi;
- Ishonchliligi;
- Tizimning tarmoq pl atformasiga oson moslashuvchanligi.
Bulutli tizimlarni tashkillashtirishning bir qator kamchiliklari ham mavjud.
Ulardan asosiysi, doimiy tarmoq bilan ulanish turish talab etiladi. Bulutli hisoblash
tizimlarini tashkillashtirishning bir qator ustunliklari mavjud:
- abonent qurilmasida maxsus dasturiy ta’minot talab qilinmaydi, faqat internetga ulanish talab qilinadi;
- Internet mavjud bo‘lgan dunѐning istalgan joyidan tizimga kirish mumkin;
- Barcha xizmatlar onlayn bo‘lib, yuklab olib foydalanish kabi muammolar
yo‘q;
Bulutli hisoblashni qo‘llash orqali foydalanuvchilar dasturlardan va ilovalardan
qaerda bo‘lishidan qat’i nazar foydalana oladilar. Tarqatish modellari bo‘yicha
bulutli hisoblash texnologiyalari xususiy, ommaviy va gibrid texnologiyalarga
ajratiladi .
Xususiy bulut (private cloud) korxonaning ichki bulut infratuzilishi va
xizmatidir. Bunday bulut korporativ tarmoq doirasida joylashadi. Tashkilot xususiy
bulutni mustaqil boshqarishi yoki bu masalani tashqi pudratchiga topshirishi
mumkin. Infratuzilish buyurtmachi binosida yoki tashqi operatorda yoxud qisman
buyurtmachi va qisman operator binosida joylashtirilishi mumkin.
Ommaviy bulut (public cloud). Bunday infratuzilmadagi bulutli hisoblash
xizmatlaridan keng omma foydalanishi mumkin, yetkazib beruvchilar tomonidan
taqdim etiladi va korporativ tarmoqdan tashqarida joylashtiriladi. Bunday bulut
foydalanuvchilari bulutdagi ma’lumotlarni boshqarish yoki unga xizmat ko‘rsatish
imkoniyatiga ega bo‘lmaydi, barcha mac’uliyat bulut egasiga yuklatiladi. Mijoz
foydalanayotgan resurslar uchun haq to‘laydi.
Xususiy bulut (ommaviy bulut kabi) – nafaqat infratuzilmali xizmat.
Serverli virtuallashtirish – yirik yo‘nalish va shuning uchun xususiy bulut
hisoblashning katta quvvatli harakatlantiruvchi omili hisoblanadi. Xizmat sifatidagi
infratuzilma (IaaS) ishlash tamoyillarini tubdan o‘zgartirib yubormagan holda MIBM
eng quyi daraja resurslarini foydalanish uchun qulay bo‘lgan sodda shaklda taqdim
etadi