Машгулот №21 Мавзу: sovunlanmaydigan lipidlar



Download 243 Kb.
bet1/4
Sana13.12.2022
Hajmi243 Kb.
#885075
  1   2   3   4
Bog'liq
qsovunlanmaydigan lipidlar


Машгулот № 21
Мавзу: SOVUNLANMAYDIGAN LIPIDLAR
Ishqoriy yoki kislotali muhitda gidrolizlanmaydigan lipidlar sovunlanmaydigan lipidlar deb ataladi. Ularga, asosan, terpenlar va steroidlar kiradi. Terpenlar o’simliklarda uchrasa, steroidlar odam va hayvonlarda uchraydi. Har ikkala moddalar uchun umumiylik – ularning izopren qismlaridan tuzilganligidir.Bunday qismlardan tuzilgan birikmalar izoprenoidlar deb ataladi.
Terpenlar tabiiy birikmalarning katta bir guruhi bo’lib, ikki va undan ortiq ochiq yoki yopiq zanjir holida birikkan izopren C5H8 qoldiqlaridan iborat.

Molekulasida izopren qoldiqlarining soniga ko’ra terpenlar quyidagicha tasnif qilinadi: (C5H8)2 yoki C10H16 formulaga to’g’ri keladigan uglevodorodlar – monoterpenlar, (C5H8)3 yoki C15H24 ga to’g’ri keladiganlari – seskviterpenlar, (C5H8)4 yoki C20H32 ga to’g’ri keladiganlari – diterpenlar, (C5H8)6 yoki C30H48 ga to’g’ri keladiganlari – triterpenlar, (C5H8)8 yoki C40H64 ga to’g’ri keladiganlari – tetraterpenlar deyiladi. Terpenlarning hosilalari, birinchi navbatda kislorod saqlagan hosilalar terpenoidlar deb yuritiladi.


Monoterpenlar, seskviterpenlar va diterpenlar efir moylari tarkibiga kiradi. Triterpenlar saponinlar tarkibida, tetraterpenlar esa tabiatda ko’p uchraydigan karotinoidlar tarkibida bo’ladi.
Tuzilishiga hamda molekulasidagi sikllar soniga ko’ra terpenlar to’rt guruhga bo’linadi:
1) Ochiq zanjirli terpenlar (molekulasida ikkita yoki uchta qo’shbog’ bo’ladi);
2) Bir halqali terpenlar (molekulasida bitta qo’shbog’ va ikkita halqa bo’ladi);
3) Ikki halqali terpenlar(molekulasida ikkita halqa bitta qo’shbog’ saqlanadi);
4) Uch halqali terpenlar (molekulasida uchta halqa bo’ladi). Terpenlar tabiatda ignabargli daraxtlarning sharbati va smolasida, shuningdek, qator o’simliklarning efir moylarida uchraydi. Efir moylarida terpenlar bilan bir qatorda spirt, aldegid, keton va boshqa organic birikmalar guruhiga mansub har xil moddalar bo’ladi.

Download 243 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish