Maruzadan topshiriq- 8

Maruzadan topshiriq- 8

Suyuqlik bilan qattiq jismning yondoshish chegarasida boʻladigan hodisalar. Fazoviy muvozanat va aylanishlar. Bugʻlanish, kondensatsiya, erish va kristallanish. Klayperon-Klauzius tenglamasi.

Davlatova Namuna 202-guruh talabasi

Javob:

Sirt katlamidagi molekulalar turgan maxsus sharoitlar tugrisida aytilgan xamma gaplar butunlay kattik jismlarga xam oiddir. Binobarin, kattik jismlar, suyukliklar kabi, sirt tarangligiga ega.

Xar xil muxitlarning ajralish chegarasidagi xodisalarni kurib chikishda shuni nazarda tutish kerakki, suyuk yoki kattik jismning sirt energiyasi usha suyuk yoki kattik jismning xoslarigagina emas, balki ular bilan chegaradosh bulgan moddaning xossalariga xam boglik. Tugrisini aytganda, bir-biri bilan chegaradosh bulgan ikki muxitning umumiy sirt energiyasi bilan ish kurish kerak. Moddalardan biri gaz bulib, ikkinchisi bilan ximiyaviy reaksiyaga kirishmaydigan va unda juda oz eriydigan xoldagina umumiy sirt energiyasini tilga olmasdan sodda kilib ikkinchi suyuk yoki kattik jismning sirt energiyasi (yoki sirt tarangligi koeffitsiyenti) tugrisida gapirish mumkin.

Agar birdaniga uchta modda: kattik, suyuk va gaz xolatidagi modda bir-biri bilan chegaradosh bulsa, unda butun sistema umumiy potensial energiya (sirt energiyasi, ogirlik kuchi maydoniga energiya va xakazo) minimum buladigan konfiguratsiya oladi. Konturning uzunligi bulgan elementining muvozanat sharti kuyidagicha yozilishi rasmdan kelib chikadi:

bu yerda -qattik jism-gaz, kattik jism-suyuklik va suyuklik-gaz chegaralaridagi sirt tarangligi koefitsiyentlari.

Kattik jism sirtiga va suyuklik sirtiga utkazilgan urinmalar orasidagi burchak chegaraviy burchak deb ataladi.

kuyidagi shart bajarilgan xoldagina chegaraviy burchak yukoridagi ifoda bilan aniklanadi:

Agar yukoridagi shart bajarilmasa, yaʼni bo`lsa, ning xech kanday kiymatida muvozanat yuz bermaydi. Ikki xolda shunday buladi.

1) . Bunda burchak xar kancha kichik bulmasin kuch kolgan ikkitasini xam bosib ketadi. Bu xolda suyuklik kattik jism sirti buylab cheksiz yoyilib ketadi. Bu xoll tulik xullash deyiladi. Kattik jism bilan gaz orasidagi sirtni ikki sirt bilan: kattik jism bilan suyuklik va suyuklik bilan gaz orasidagi sirtga almashtirish energetik jixatdan foydali bular ekan. tulik xullashda chegaraviy burchak nolga teng buladi.

2) . Bunda burchak ga xar kancha yakin bulsa xam kuch kolgan ikkitasini xam bosib ketadi. Bu xolda suyuklik bilan kattik jism chegaradosh bulgan sirt nuktaga tortiladi. Suyuklik kattik sirtdan ajraladi. -bu xoll tulik xullamaslik deyiladi.. kattik jism bilan suyuklik orasidagi sirtni ikkita sirt bilan: kattik jism bilan gaz va suyuklik bilan gaz orasidagi sirtga almashtirish energetik jixatdan foydali ekan. tullik xullamaslikda chegaraviy burchak ga teng.