Маъруза ташкилот назарияси ва унинг илмий билимлар тизимидаги ўрни

Статистик шакл омилларнинг миқдорий ҳисоби ва уларнинг такрорланиш частотасини ҳисобга олишдан иборат.
Турли тизимлардаги таркибий элементларнинг ташкилий муносабатлари характери ва барқарорлигини белгилаш, уларнинг ташкил этиш ва тартибсизланиш даражасини баҳолаш имконини беради.
Абстракт-аналитик шакл ҳодисалар қонуниятларини, уларнинг ўзаро алоқалари ва доимий тенденцияларини шакллантиришга ёрдам беради.
Моҳиятан, абстраксия тадқиқотларнинг энг юқори босқичидир.
Бунинг натижасида чалғитиш ва мураккаб дақиқаларни олиб ташлаш содир бўлади. "у ўзининг соф шаклида бу ҳодисаларнинг асосини, яъни уларнинг зоҳирий мураккаблиги остида яширинган доимий мойилликни очиб беради."
Ҳодисанинг қонуниятлилигини тушуниш учун конкретлик бефарқ рамзлар остида намоён бўлиши керак.

Жамиятда ташкилий фикрнинг илмий шаклланишининг бошланиши қадимги юнон файласуфи Платоннинг ҳаёти ва ижоди билан боғлиқ давр ҳисобланади (милоддан аввалги 427-347 йй.).

Платоннинг классик "Давлат", "Қонунлар", "Сиёсат" асарларида нафақат фалсафа, балки давлат ва ҳуқуқни ташкил этиш асослари ҳам мавжуд.
"Одамлар учун яхшироқ ҳаёт" муаммосидан ташвишга тушган Афлотун ақлни ўзида мужассамлаштирган давлат моделини яратиш орқали уни ҳал қилишга ҳаракат қилди.
Афлотун адолатли инсон ва адолатли давлат ўртасида ўхшашликка эътибор берди.
Афлотунга кўра адолат ўз ишини қилиш ва бошқаларнинг ишларига аралашмаслик имкониятидир.
Бу эса яхлитлик учун иерархик бўйсунишни талаб қилади.
У адолатли давлатларда иерархия ташкил этилгандан бошлаб ўрнатилади ва уни ўзгартириб бўлмайди, деб ҳисобларди.
Давлат бошқаруви шаклларини ҳисобга олиб, Платон қуйидагиларни ажратиб кўрсатган:

• 
  монархия,
  
• 
  аристократия,
  
• 
  тимократия,
  
• 
  олигархия,
  
• 
  демократия,
  
• 
  тирания.
  

Бундан ташқари, Платон монархия ва аристократияни адолатли деб ҳисоблаган.
Бошқаларни у узоқ муддатли адоват сифатида кўради.
Унинг фикрича, маълумотсиз ва жоҳил кишилар, бутун ҳаёти давомида ўз-ўзини такомиллаштиришга эътибор бермаганлар ҳам давлатни бошқаришга ярамайди.
Идеал давлатда улар бойлик ва қашшоқликни йўқотишга ҳаракат қилишади: чунки уларнинг бири ҳашамат, иккинчиси разиллик ва ёмон ишларга олиб келади.
Платон идеал давлатнинг 4 фазилатини аниқлади:

•