Ma’ruza: mentalni arifmetika reja

Og’zaki qo’shish va ayirish usullari bormi?”

Batafsilroq keying bobda. Agar siz meni ikki so’z bilan usulni tushuntirishga majburlaganingizda, men aytgan bo’lardim: “chapdan ongga” mana qisqa javob:

Keyingi ayirishga masalasini tasavvur qilib ko’ring:

Ko’pchilik insonlarga bunday misolni miyada yoki qog’ozda ishlash yoqmasligi mumkin, keling barchasini qisqartiramiz.

587ni ayirgandan ko’ra 600 nin ayiraylik. Chunki 1200-600=600 demak:

Lekin biz 13 ga ko’p ayirdik. (3- bobda qanday qilib 13 ekanligi batafsilroq tushuntirib berilgan).

Shunday qilib bizning misolimiz, qo’shish uchun oson misolga aylanib qoldi.

Buni og’zaki yozish oson, (ayniqsa chapdan ongga).

Demak,1241-587=654

Ozroq matematikani ishlatgan holda, 9- bobda yozilganidek siz osonlikcha 10 sonining jamini hisoblashingiz mumkin.

Ushbu sirni fosh qila olmayman, faqatgina shama qilishim mumkin. Chiqqan javobni 935 ni ushbu bobda uchratgan edik. Yanada ko’proq usullarni esa siz 9-bobda topishingiz mumkin. Siz berilgan ikki sonning xususiyligini ham topa olasiz:

359:222=1,61

( birinchi uchta son)

Biz ham ko’p muhokama qilishimiz kerak bo’lish masalasi bo’yicha ( oddiy va o’nlikni ham). 4- bobda.

Yanada ko’p amaliy maslahatlar.

Mana eng zo’r masalahat tez choychaqani sanash uchun. Tasavvur qilib ko’raylik restaranda sizga 42 dollarlik hisob olib kelishdi va siz 15% choychaqa qoldirishni hohladingiz. Avvalambor biz 42% ning 10% ni hisoblab chiqamiz, bu 4 dollar 20 sent bo’ladi. Agar biz bu sonni yana yarimga qisqartirsak, bu 2 dollar 10 sent bo’ladi. Bu hisobimizning 5% ni tashkil etadi. Bu sonlarni qo’shganimizda shunda 6 dollar 30 sent bo’ladi. Aniqrog’i hisoblashning 15% .

Siz bilgan va ishlatadigan og’zaki tezkor hisob bilan bir qatorda, aniq hisobga zaruriyat bo’lmaganida.