Infratuzilma - lotincha so'z bo'lib, infra-quyi, asos, structure (tuzilma)-
tuzilish, o'zaro joylashuv ma’nosini ifodalaydi. Infratuzilma mohiyati milliy
xo'jalik ishlab chiqarish tarmoqlari va ijtimoiy sferaning umumiy sharoitini
ta’minlash uchun xizmat qiladigan sohalar majmuasini ifodalaydi.
U ishlab chiqarish, texnologik, iqtisodiy va tashkiliy aloqalar jarayonida vujudga
keladigan realizatsiya orqali qishloq xo'jaligining samarali ishlashini ta’minlaydi.
Infratuzilma jamiyat ishlab chiqarish kuchlarning bo'linmas qismi hisoblanadi. U
korxonaning samarali faoliyatini ta’minlaydi va qishloq xo'jaligining pirovard
mahsuloti miqdoran ko'p va sifatan yuqori bo'lishga yo'naltiradi. Infratuzilma
qishloq xo'jalik ishlab chiqarishini intensivlashtirish va samaradorligini o'sishining
muhim omili hisoblanadi. Ko'p qirrali xizmat ko'rsatuvchi infratuzilmalar
faoliyatini rivojlantirish bozor iqtisodiyotiga xos muammolarni hal etishda keng
imkoniyatlar yaratadi.
Agrar
sohada
xo'jalik
yuritishda
xizmat
ko'rsatuvchi
infratuzilmalarning o'rni va ahamiyati juda beqiyosdir. Chunki qishloq xo'jaligi
mahsulotlari yetishtirish jarayonlarida, ya’ni yerni ekin ekishga tayyorlashdan, toki
urug`ni yerga qadashdan boshlab, zarur agrotexnik tadbirlarni amalga oshirish,
yetishtirilgan mahsulotlarni yig`ib olish va boshqa bo'ladigan barcha jarayonlarda
turli xizmat ko'rsatuvchi infratuzilmalar ishtirok etadi. Bundan tashqari qishloq
xo'jaligining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi albatta ishlab chiqarish va ijtimoiy
6
infratuzilmalarni qanchalik taraqqiy etganligiga bog`liqdir. Qishloq xo'jaligida
mahsulot hajmini oshishi, ishlab chiqarish infratuzilmalarini rivojlanishi xizmat
turlarining ko'payishi bilan bog`liq. Hozirgi vaqtda nisbatan rivojlangan qishloq
xo'jaligiga xizmat ko'rsatuvchi infratuzilmalar, xususan texnika, agrokimyo,
melioratsiya va oqar suv bilan ta’minlash, zooveterinariya, transport, seleksiya va
urug`chilik, yoqilg`i-moylash materiallari, mahsulotlarni saqlash va qayta ishlash
hamda ixtisoslashgan bank xizmatlarini sanab o'tish mumkin.
Demak, qishloq xo'jaligida infratuzilma faoliyatini rivojlantirish hozirgi
zamon talablariga javob beradigan infratuzilma tizimini yaratish orqali nafaqat
iqtisodiyotda asosiy vazifalarni hal etish mumkin, balki eng asosiy makroiqtisodiy
barqarorlik va iqtisodiy o'sishni ta’minlash, ko'p ukladli iqtisodiyotni va haqiqiy
mulk egasini shakllantirish, tashqi iqtisodiy faoliyatni va valyuta bozorini
bosqichma-bosqich erkinlashtirish, samarali mehnat bozorini shakllantirish hamda
aholi moddiy turmush sharoitining barqaror o'sishi ta’minlanishiga erishish
mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |