Ma’ruza matnlari

Adabiyotlar 
 
1.  Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. −Toshkent: O‘qituvchi, 1993.  
2. Ne’matov  H.,  Rasulov  R.  O‘zbek  tili  sistem  leksikologiyasi  asoslari.  -
Toshkent: O‘qituvchi, 1995. 
3. Tulenov J., G‘afurov Z. Falsafa. – Toshkent: O‘qituvchi, 1997.  
4. Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – 
Toshkent, 2017. 
5. Mirtojiyev M. O‘zbek tili fonetikasi. – Toshkent: Mumtoz so‘z, 2015. 
 
 

---

Ma’ruza matnlari.  
 
79 
BO‘LIM BO‘YICHA YAKUNLOVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
 
1.  Nutq  tovushi  o‘zida  qanday  jihatni  birlashtirgan  murakkab  nutqiy 
birlik sifatida namoyon bo‘ladi? 
2.  Fonetikaning turlari haqida gapiring. 
3.  Fonologiya nima?  
4.  N.S.Trubetskoy  “Fonologiya  asoslari”  asarida  fonologik  ziddiyatni 
qanday tasniflaydi? 
5.  Fonemalarning asosiy, sistema hosil qiluvchi belgisi nima?  
6.  Unli fonemalarning asosiy belgilariga ko‘ra tasnifi haqida gapiring. 
7.  Unli fonemaning har biri necha belgidan iborat va ular qaysilar?  
8.  O‘zbek tilida unli fonemalar qanday ziddiyatni hosil qiladi? 
9.  Ziddiyatda turgan fonemaning birida bor, ammo ikkinchisida mavjud 
bo‘lmagan belgi nima deb ataladi? 
10. Undosh fonemalar artikulyatsion o‘rniga ko‘ra qanday binar ziddiyatli 
munosabatlarga kirishadi? 
11. Hosil  bo‘lish  usuliga  ko‘ra  undosh  fonemalar  qanday  ziddiyatli 
munosabatda bo‘ladi? 
12. Fizik  (akustik)  va  fiziologik  (artikulyatsion)  o‘xshashlik  deb  nimaga 
aytiladi? 
13. Bir fonema ham tor, ham keng yoki ham jarangli, ham jarangsiz bo‘la 
oladimi? Sababini tushuntiring.