Маъруза матни Ҳаётга қарши жиноятлар

Jazoni o‘tab chiqqan shaxs sudlanganlik holatining 
muddati tugamay yana jinoyat sodir etsa, sudlanganlik 
holatini tugatuvchi muddatning o‘tishi to‘xtatiladi.
 
 

---

Судланганлик институти огоҳлантириш аҳамиятига 
эга бўлиб, криминологик маълумотларга асосланади
15
. 
Демак, судланганлик илмий асосланган маълумотларга 
таянади, унинг муддати жиноий жавобгарлик мақсадига 
эришиш учун етарли бўлади ва белгиланган муддатнинг 
ўтиши билан шахс ўзининг ижтимоий хавфлилигини 
йўқотади.
Қонунда белгиланган муддатнинг ўтиши билан 
судланганлик тамом бўлади. ЖКнинг78-79-моддаларига 
мувофиқ, судланганликнинг тамом бўлиши
 
икки шаклда 
намоён бўлади: биринчидан, судланганлик ҳолатининг 
тугалланиши; иккинчидан, судланганликни олиб ташлаш 
(суд томонидан).
Қонунда белгиланган муддатнинг ўтиши билан 
автоматик равишда судланганлик ҳолати тугалланган 
ҳисобланади ва бунинг учун ҳеч қандай ҳужжат талаб 
қилинмайди.
Ўзбекистон Республикаси Олий Суди Пленумининг 
2015-йил 
18-сентабрдаги 13-сонли “Судланганлик 
ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид 
қонунчиликни 
қўллаш 
бўйича 
суд 
амалиёти 
тўғрисида”ги қарорининг 2-бандига кўра, қуйидаги 
ҳолларда шахс судланмаган ҳисобланади, агар унга 
нисбатан: жазо тайинланмаган ҳолда айблов ҳукми 
15
Зальдов С.И. Уголовно-правовые последствия судимости. –М.: 
Юридическая литература, 2016. – С.137. 

---

314 
чиқарилган (ЖК 70, 71, 76-моддалари) ёхуд шахс бир 
вақтнинг ўзида асосий ва қўшимча жазодан биринчи, 
апеллятсия, кассатсия ёки назорат инстантсияси суди 
томонидан озод қилинган (ЖК 69, 75, 76-моддалари) 
бўлса; 
тиббий 
йўсиндаги 
мажбурлов 
чоралари 
қўлланилган бўлса (ЖК 94-моддаси). 
ЖКнинг 78-моддасида назарда тутилган муддатлар 
судланганликнинг жиноят-ҳуқуқий муддатлари бўлиб, 
ана шу муддатлар ўтиб кетганидан кейин шахс 
судланмаган ҳисобланади ва судланганликнинг ҳеч 
қандай жиноят-ҳуқуқий оқибатлари қолмайди. Агарда 
шахс шу муддатлар ичида янги жиноят содир этса, бир 
қатор жиноят-ҳуқуқий оқибатлар келиб чиқади.