Ma’ruza materiallari 1-Mavzu: Kirish. Biologik kimyo kursining maqsad va vazifalari, metodlari, tarixi reja

5-Mavzu: DNK va RNKlarning tuzilishi. Ularning strukturasi.

Biologik roli va funksiyasi.
REJA:

1. 
   DNK strukturasi
   

1. 
   Chargaff qoidasi
   
2. 
   DNK ning birlamchi strukturasi
   
3. 
   DNKning ikkilamchi strukturasi
   

2. 
   RNK turlari va tuzilish
   

1. 
   i-RNK
   
2. 
   t-RNK
   
3. 
   r-RNK
   

Tayanch so’zlar: ribonuklein kislota, dezoksiribonuklein kislota,ATP, mitoxondriya, xloroplast, molekulyar massa, sitoplazma, ribosoma, virus, bakteriya

DNKning tuzilishi. Barcha tirik organizmlarda (virus va bakteriyalardan tashqari) DNK hujayra yadrosida joylashgan. Sitoplazmada (mitoxondriya va xloroplastlarda) ozroq miqdorda uchraydi. DNK molekulasida azot asoslaridan adenin, guanin, sitozin, timin, uglevod komponentlaridan dezoksiriboza va fosfat kislota bo’ladi. Hujayra tarkibidagi DNK miqdori xromosomalar soniga bog`liq. DNKning molekulyar massasi juda katta bo’lib, bir necha o’n milliondan yuz milliongacha etadi.

DNK tarkibidagi nukleotidlarning o’zaro munosabati ma`lum qonuniyatlarga bo’ysunadi. Bu qonuniyatlarni Chargaff (AQSH) aniqlagan bo’lib, Chargaff qoidasi deb ataladi.

1. Adeninning molyar miqdori timinning molyar miqdoriga teng yoki ularning nisbati 1 ga teng: