Ma`ruza Ma`lumotlar bazasida rеlyatsion modеl va munosabatlar

#3) Data Control Language - MB dagi ma’lumotlarga ulanishni boshqarish (Avtorizatsiya).

Jadval yaratish

• CREATE TABLE Persons ( PersonID int, LastName varchar(255), FirstName varchar(255), Address varchar(255), City varchar(255) );
• Natijasi: “Persons” nomli jadval

Jadvalga ma’lumot qo’shish

INSERT INTO Customers (CustomerName, ContactName, Address, City, PostalCode, Country) VALUES ('Cardinal', 'Tom B. Erichsen', 'Skagen 21', 'Stavanger', '4006', 'Norway');

Ma’lumotlar bazasida operatorlar

Arifmetik amallar

Qo’shish “+” SQL> select 10+20

Ayirish – “-” SQL> select 20-10

Ko’paytirish - * SQL> select 10*2

Bo’lish- “ / ” SQL> select 10/5

Foiz – “%” SQL> select 12%5

Mаълумотлар базасида операторлар

Tenglik – “=”

Teng emas- “!=”

Katta- “>”

Kichik- “<”

Katta yoki teng- “>=”

Kichik yoki teng - “<=”

SELECT from Xodim WHERE maosh=100000

SELECT from Xodim WHERE maosh!=100000

SELECT from Xodim WHERE maosh>100000

SELECT from Xodim WHERE maosh<100000

SELECT from Xodim WHERE maosh>=100000

SELECT from Xodim WHERE maosh=100000

Taqqoslash (Saralash)

Database

Ma’lumotlar bazasi va shema larning bir biridan farqi

Ma’lumotlar bazasi

Ma’lumotlar bazasi
Jadval
Ustun
Har bir jadval ustun va satrlardan iborat. Har bir ustun yozuvdagi maydon bo'lib, har bir ustun bilan bog'liq bo'lgan ustun nomi mavjud.

Ma’lumotlar bazasi

Ma’lumotlar bazasi
Jadvallar
Ustunlar
Qatorlar
Har bir qator bitta yozuvni bildiradi. Bizda qancha yozuv borligini aytganda, biz qatorlar sonini nazarda tutamiz.

Relyatsion yondashuv asosiy tushunchalari.

• Ma’lumotlar toifasi – relyasion MB saqlanadigan ma’lumot qiymatlari;
• Domen – domenlar ma’lumotlarni ayrim asosiy turlarini aniqlash orqali o‘rnatiladi
• Atributlar – jadval ustunlar nomlari;
• Bog‘lanish – relyation so‘zidan olinib munosabatni bildiradi;
• Birlamchi kalit – bu kalit tashqi MB bilan bog‘lanishni o‘rnatish uchun xizmat qiladi.