Ma'ruza konstitutsiya doc

Oliy Majlis deputatlar bloklari va partiya fraksiyalari faoliyati 
«O'zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisining  reglamenti»da  Oliy  Majlis 
deputatlarining fraksiyalari, blok1ari to'g'risida ham ma'lumotlar bor. Bu qonunning 36-
moddasida  ko'rsatilishicha,  Oliy  Majlisning  siyosiy  partiyalar  va  davlat  hokimiyati 
vakillik  organlari  va  saylovchilar  tashabbuskor  guruhlari  tomonidan  ko'rsatilgan 
deputatlari fraksiyalar va bloklarga birlashishlari murnkin. 
Oliy Majlis deputati faqat bitta deputatlar birlashmasi (fraksiya, blok)da bo'lishga 
haqli. 
Fraksiyalar,  bloklar  o'z  faoliyatini  Oliy  Majlis  tomonidan  ro'yxatga  olinganidan 
keyin amalga oshiradi va O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi hamda qonunlari 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

 
78 
doirasida  ish  olib  boradi.  Fraksiya,  blok  rahbari  fraksiyani,  blokni  ro'yxatga  olish 
to'g'risidagi  iltimos  bayon  etilgan  ariza  bilan  Oliy  Majlisga  murojaat  etadi.  Arizalarni 
Oliy  Majlis  sessiyasida  qarab  chiqish  vaqtida  fraksiyalarning,  bloklarning  rahbarlari 
tuzilgan fraksiyaning, blokning maqsad va vazifalari to'g'risida axborot berishi, boshqa 
ma'lumotlarni aytishi mumkin. 
Oliy  Majlis  rasmiy  fraksiyalarni,  bloklarni  ro'yxatga  olish  masalasi  yuzasidan 
qaror qabul qiladi. 
Oliy  Majlis  blok  va  fraksiyalarining  faoliyati  to'g'risidagi  masala  mantiqan 
O'zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasi,  Oliy  Majlis  va  unga  saylov  to'g'risidagi 
qonunlardan  kelib  chiqadi.  Bu  hujjatlarga  muvofiq,  O'zbekistonda  ijtimoiy  hayot, 
siyosiy  institutlar,  mafkura  va  fikrlarning  xilma-xilligi  fsosida  rivojlanadi;  siyosiy 
partiyalar  xalqimiz  turli  tabaqa  va  guruhlarining  irodasini  ifodalab,  deputatlikka 
saylangan  o'z vakillari  orqali  davlat  hokimiyatini tuzishda va uning  faoliyatini  amalga 
oshirishda ishtirok etadi. Chunki partiya xalqning, ijtimoiy qatlamning bir qismi bo'lsa, 
blok va fraksiyalar Oliy Majlis hamda siyosiy partiyaning muayyan bo'lagidir. Shuning 
uchun  ham  O'zbekiston  Respublikasining  Oliy  Majlisi  1996-yil  26-dekabrda  «Siyosiy 
partiyalar to'g'risida» alohida qonun qabul qilib, unda siyosiy partiyalarning O'zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisidagi fraksiyalari faoliyatiga alohida modda ajratdi. 
Qonunning  13-moddasiga  muvofiq,  siyosiy  partiyalarning  O'zbekiston 
Respublikasi  Oliy  Majlisidagi  fraksiyalari  siyosiy  partiyalar  tomonidan  ko'rsatilgan 
deputatlarning  ta'sis  yig'ilishlarida  va  o'z  partiyalarining  siyosatini  uyushqoqlik  bilan 
o'tkazish uchun tuziladi. 
Siyosiy partiyaning O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisidagi fraksiyasi quyidagi 
huquqlarga ega: sessiya kun tartibini tuzishda ishtirok etish; sessiya kun tartibidagi har 
bir masala bo'yicha muzokaralarda fraksiya vakiliga kafolatlangan so'z berilishi; tegishli 
ravishda  respublika  hukumatiga,  vazirlarga,  boshqa  davlat  organlarining  rahbarlariga 
so'rovlar  bilan  murojaat  etish;  Oliy  Majlis  rahbarligiga,  qo'mita  va  komissiyalar 
raisligiga  nomzodlar  bo'yicha  takliflar  kiritish;  sessiyada  muhokama  qilinayotgan 
masala  bo'yicha  fraksiya  fikrini  deputatlar  orqali  bildirish;  nazarda  tutilgan  boshqa 
vazifalarni amalga oshirish. 
Siyosiy  partiya  fraksiyasining  va  blokning  rahbarlari  Oliy  Majlis  Kengashining 
tarkibiga kiradi. 
O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining II chaqiriq I sessiyasida 2000-yil 22-
yanvarda  Oliy  Majlisning  deputatlar  bloklari  va  partiya  fraksiyalari  ro'yxatga  olindi. 
Partiya  fraksiyalari  bir-biridan  farq  qiladigan  o'z  faoliyat  dasturlariga  ega  bo'lib,  Oliy 
Majlisning  qonun  chiqarish  faoliyatida  siyosiy  murosalar  asosida  ish  olib  borib,  eng 
muhim vazifalarni bajarishga ko'maklashmoqdalar.