Бруцеллез - зооноз табиатли инфекцион – аллергик касаллик бўлиб, иситма, ретикуло эндотелиал, томир, нерв ва таянч - ҳаракат системаларини шикастланиши билан кечади Бруцеллез қўзғатувчилари. Br. Melitennis-майда шохли уй ҳайвонларида касаллик чақиради Br. Abortis bovis- йирик шохли уй ҳайвонларида касаллик чақиради Br. Suis- чучқаларда касаллик сабабчиси Br. Canis- итларда касаллик сабабчиси Br. Ovis- қўчқорларда касаллик сабабчиси Br. Neotonae- каламушларда касаллик сабабчиси Бруцеллез қўзғатувчиларининг биоварлари Br. Melitennis-3 Br. Abortis bovis-9 Br. Suis-5 Касалликнинг асосий манбалари қўйлар, эчкилар, сигирлар, чучқалардир. Шу билан бирга инфекция манбалари отлар, буғулар, туялар, хачирлар, итлар ва мушуклар бўлиши мумкин. Ҳозирги кунларда бруцеллезга 60 дан ортиқ умуртқалиларнинг сезгирлиги аниқланган Одамнинг бруцеллез билан касалланиши мулоқот ва алиментар йўл орқали рўй беради. Айни пайтда аэроген йўл билан ҳам касалланиш келиб чикиши мумкин Бруцеллез учун касалликнинг профессионал характерга эга эканлиги маълум. Касаллик билан асосан чорвачилик хўжаликларининг ходимлари хасталанадилар. Асосан касал ҳайвонлар билан мулоқотда бўлган шахслар бетобланадилар. Буларга куйидаги тоифалар киради: чўпонлар, молбоқарлар, сут соғувчилар, бактериологик лаборатория ходимлари, қушхоналар хизматчилари, жун қайта ишловчи фабрикалар хизматчилари киради Охирги пайтда шахсий хўжаликларнинг кўпайиши ҳисобига бруцеллез билан кўпроқ нафақахўрлар, уй бекалари, 14 ёшгача бўлган болалар касалланмоқдалар Инфекциянинг юқиш омилларига кўйидагилар киради: гўшт ва гўшт маҳсулотлари, сут ва сут маҳсулотлари, бринза, пишлоқ ва хом сут Бруцеллез учун мавсумийлик характерлидир. Ушбу давр уй ҳайвонларнинг қўзилатиш пайтига тўғри келади Касаллик билан кўпроқ 18 – 50 ёшгача бўлган фаол меҳнат лаёқатидаги шахслар бетобланадилар. Лекин кейинги пайтда беморлар салмоғида болаларнинг фоизи ошиб бормоқда Бруцеллезнинг патогенези Бруцеллез қўзғатувчиси одам организмига шикастланган тери ва шиллиқ қаватлари, камроқ нафас олиш органлари орқали келиб тушади бруцеллалар лимфа йўллари орқали регионар лимфа тугунларига киради микробларнинг қонга келиб тушиши – бактериемия бруцеллаларнинг ҳалокати – эндотоксиннинг ажралиб чиқиши токсинларнинг вегетатив нерв системасига таъсири
Do'stlaringiz bilan baham: |