Ma’ruza bo‘yicha o‘quv materiallari mavzu: Bolalar psixologiyasi o‘quv fani sifatida

1. Bola psixikasining o‘rganish prinsiplari.
Bola psixikasini upganishda tadqiqotchi bir katop prinsiplar­ qoidalarga tayanishi, ularga rioya etishi lozim buladi. Bu prinsiplar quyidagilardai iborat:
Ob’ektivlik prinsipi tadqiqotchidan ma’lumotlar bilan ularning talkinini aralashtirib yubormaslikni talab kiladi. masalan, mashgulot davomida bola oynadan tashqariga karayotgan edi deb aytilsa, bu muayyan xodisa xaqidagi ma’lumot bulib xisoblanadi. Lekin «bola z’tiborsiz» deb aytish xodisaning talqinidir. Xodisaning uzi bilan uning talqinini aralashtirib yubormaslik kerak. CHunki yukoridagi misolda xam bala oynaga qarab turgan bulsa xam, tarbiyachi suzlariga kata z’tibor berayotan bulishi mumkin.
Sababiylik prinsipi bola shaxsi va ongida yangi sifatlarni xosil bulishini ta’minlonchi barcha shart-sharoit va omillarni imkon kadap upganishni talab qiladi. masalan, mashgulot davomida bola tez­tez oyna tarafga qarayotan bulsa, bu xodisaning iloji boricha kuchlipoq sabablarini aniqlashga urinish kerak kuchadagi biron narsa bola e’tiborini uziga tortdimi, mashgulotda bola charchab qoldimi utilayotgan material bolaga yaxshi tanishmi va xokazo.
Sinchkovlik va muntazamlik prinsipi bola psixikasi shakllanishi jarayonini, bunda psixolog va pedagoglar ta’sirini sinchkovlik bilan kuzatib borishni talab qiladi ushbu prinsipga muvofiq oldindan:
a) tadqiqot joyi va vaqti aniqlanishi kerak;
b) tadqiqotda upganiladigan sinaluvchilar tanlanmasi tuzilishi lozim;
v) tadqiqot qaysi vaqtda va qanday vakt oraliqlarida utkazilishini belgilash zarur.