Ma`ruza 13 (27) Mavzu: Boshlangich sinflarning o`quvchilarida tabiatshunoslikni ko`z oldiga keltirishlar bilan tushunchalarni shakllantirishlarning va rivojlantirishlarning metodik asosi

MA`RUZA 13 (27)

Mavzu: Boshlangich sinflarning o`quvchilarida tabiatshunoslikni ko`z oldiga keltirishlar bilan tushunchalarni shakllantirishlarning va rivojlantirishlarning metodik asosi

REJA :

13.1.Tabiatshunoslikni ko`z oldiga keltirishlari va tushunchalarni shakllantirish asoslari.

13.2. Boshlang`ich sinflarda tabiatshunoslik ko`z oldiga keltirishlar bilan tushunchalar tizimi, ularni mustahkamlash va rivojlantirish.

13.3 Tabiatshunoslik tushunchalarini shakllantirish va rivojlantirish usullari.

Tayanch tushunchalar:

ko`z oldiga keltirishlar; tabiatshunoslik tushunchalarni shakllantirish asoslari; tushunchalarni natijali uzlashtirish, metodika, mantiq va muloqat, qieslash, sintezlash, umumiylashtirish, xulosa qilish.

13.1.Tabiatshunoslikni ko`z oldiga keltirishlari va tushunchalarni shakllantirish asoslari

Kundalik hayotimizda ekskursiyalarda, kuzatishlar vaqtini predmetlarni idrok orqali o`quvchilar ulardagi o`xshashlik va xususiyat belgilarini topa biladi. Ularda eng oddiy tushnchalar shakllana boshlaydi. Tafakkur jaraenida bolalarda konkret fikrlash paydo buladi. Fikrlashlar bevosita idrok qilish va ko`z oldiga eltirishlar asosida shakllantiriladi. Masalan, «Daraxt ildizlaridan daraxt o`stirsin, yaproqlaridan, gullaridan va mevalaridan turadi» fikrlashishi daraxtlarni kuzatishga ularning xususiyatlarini aniqlashga va analiz q4ilishga usimlikning atab o`tilgan qismlarini taqqoslashga mos xulosa chiqarishga olib keladi. tabiatshunoslik fanida bolalar Toshkent shahri Sirdaresi, Tyan`Shan` tog`i kabi birdan-bir tushunchalar bilan tog`larni, daryolar, shaharlar kabi umumiy tushunchalar bilan, shirsha, qayin, eman, topol`, shipovnik, jasmin. Ko`k quyon, oq quyon kabi ko`rinishli tushunchalar bilan, daraxt, buta, quen kabi tushunchalar va boshqalar bilan uchrashadi.