Ma`ruza №1 kirish. Fanning asosiy mazmuni va masalalari zagotovkalarga dastlabki ishlov berish

1.1.
 
– rasm. To’g’rilash stanoklarining umumiy ko’runishi va sxemalri: 
a – umumiy ko’rinishi; b – uch juft rolicli stanok sxemasi; v – quzg’almas barabanli stanok sxemasi
 
Ko`pgina korxonalarda qo`zg`almas barabanda joylashgan va chiviqqa aylanma harakat 
beradigan uchta rolikli to`g`irlash stanoklari ham uchraydi (1.1.-rasm,v). Bunday stanoklarda 
faqat uchta rolik mavjudligi uchun oltita rolikli stanoklarga nisbatan unumdorlik past bo`ladi. 
Diametri 3 mm dan 20 mm gacha bo`lgan chiviqlar uchun bir juftli rolikli, uncha katta 
bo`lmagan to`g`rilash stanoklari qo`llaniladi. 
2.
 
Chiviqlarni shilsh 
Chiviqlarni shilish uchun markazsiz - shiluvchi stanok qo`llaniladi (1.2–rasm). 
Bu stanoklarda diametri 15 mm dan 80 mm gacha, uzunligi 7 m gacha bo`lgan 
chiviqlarni shilish mumkin. Stanokda shilish jarayoni quyidagicha amalga oshadi. 

---

 
 
1.2.– rasm.Markazsiz shilish stanogi sxemasi 
Markaziy tishli g`ildirak 3 ikkita keskich kallagini aylantiradi. Keskichli 2 bitta (chap) 
kallak qora shilishni, ikkinchisi (o`ng) keskich 4-yarim toza shilishni amalga oshiradi. Chiviq 
6 ning kesishni tashkil qiluvchi kuchlarining hosil bo`lishi natijasida egilishidan suharilar 5 
saqlaydi. Chiviqni surish maxsus roliklar 1 yordamida amalga oshiriladi. Rolikning aylanishlar 
soniga bog`lik holda chiviqni surish 175 dan 600 mm/min gacha bo`lishi mumkin. 
Yo`nishning asosiy vaqti quyidagicha aniqlanadi: 
[мин]
100
50
i
n
S
)
(
l
l
t
к
.
к
чив
k
чив
a











bu erda l
chiv
- chiviq uzunligi, mm; l
k
- keskich kallaklaridagi keskichlar orasidagi masofa, mm; 
S
chiv
- keskich kallagining bir aylanishiga to`g`ri keladigan chiviqning surilish, u
.
к
к
p
p
чив
n
n
D
S


teng; D
p
- uzatuvchi roliklar diametri, mm; n
p
- roliklarning minutiga aylanishlar soni; n
k.k
- 
keskichli kallaklarning minutiga aylanishlari soni; i-o`tishlar soni.