Маъруза № ахборот тушунчаси ва кодлаш

Axborot – bu atrof muhit haqidagi ongli ma'lumotlar va ular saqlash, 
o'zgartirish, uzatish va foydalanish ob'ekti hisoblanadi. 
Ma’lumot (сведения) bu signallar, xabarlar, yangiliklar, bildirishnomalar va 
hokazolarda ifoda etilgan bilimdir. Dunyodagi har bir odam turli xil ma'lumotlar 
dengizi bilan o'ralgan. Axborotning qat'iy qat'iy ta'rifi mavjud emasligiga qaramay, 
ushbu atamani xarakterli xususiyatlar orqali tasvirlash mumkin: dualizm (dualizm), 
ishonchlilik, to'liqlik, etarlilik, foydalanish mumkinligi va moslik. 

---

Uzoq vaqt davomida uning ma'lumotni idrok etish va tuzatish istagi inson 
uchun har doim o'ziga xos edi. Inson miyasi juda ko'p ma'lumotni saqlaydi va uni 
saqlash uchun o'z usullaridan foydalanadi, bu kompyuterlar kabi ikkilik koddir. Bir 
kishi har doim o'z ma'lumotlarini boshqalar bilan baham ko'rishga va uni uzatish 
va uzoq muddatli saqlash uchun ishonchli vositalarni topishga intilgan. Shu 
maqsadda tashqi (inson miyasiga nisbatan) ommaviy axborot vositalarida 
ma'lumotni saqlash va uni juda katta masofalarga uzatish uchun ko'plab usullar 
ixtiro qilingan. 
АХБОРОТ ТУРЛАРИ. Бугунги кунда ахборот матн, рақамлар, 
расмлар (тасвир), аудио ва видео каби ҳар хил шаклларда тақдим этилади. 
Матн. Маълумотлар узатишда матн 0 ёки 1 кетма-кетлигидаги битлар 
намунаси каби тақдим этилган. Битлар намунасини ҳар хил тўпламлари 
матнли символларни тақдим этиш учун ишлаб чиқилган. Ҳар бир тўплам код 
деб номланса, символларни тақдим этиш жараёни кодлаш деб номланади. 
Ҳозирда кенг тарқалган кодлаш тизими Unicode деб аталади. У дунёдаги 
ҳоҳлаган тилда ишлатиладиган символни тақдим этиш учун 32 битни 
ишлатади. Ахборот алмашиш учун бир неча ўн йиллар олдин Қўшма 
штатларида ишлаб чиқилган Америка стандарт коди (ASCII) ҳозирда 
Юникоднинг биринчи 127 символини ташкил этади ҳамда таянч лотин деб 
номланади. 
Рақамлар. Рақамлар ҳам битли намуналар билан тақдим этилган. 
Лекин, ASCII каби код рақамларни тақдим этиш учун ишлатилмайди. 
Математик операцияларни соддалаштириш мақсадида рақам оддий равишда 
иккилик сонга ўзгартирилади.