Marketing tadqiqotlari

3yb + KT = T + Xch + 3ox.

Bunda Zyb - tovar zaxirasining hisobot yili boshidagi qoldig‘i; KT - kelib tushgan tovarlarning hisobot yilidagi hajmi;

T - tovar oboroti (hisobot davrida sotilgan ovarlarning hajmi);

	Xch- tovarlarning turli sabablar bilan chiqib ketishi (tabiiy kamayishi, chirishi, sinishi va boshqalar); Zox - tovar zaxiralarining hisobot yili oxiridagi qoldig‘.
Qayta hisoblash usuli	Bu usul natijaga bitta yoki ikkita omil ta’sir qilgan paytlarda qo‘llanilishi qulay. Uning mohiyati rejadagi natijani birinchi omilning haqiqiy miqdori bilan qayta hisoblab olinishidan iboratdir. Masalan, tovar oboroti (T) asosiy kapitalning o‘rtacha qiymati (Ak) va shu kapitalning samaradorligi bilan funksional bohliq. Bu quyidagi formulada ifodalanadi: T = Ak . Ks Bunda Ks- Asosiy kapitalning samaradorligi. Ushbu formuladan ko‘rinib turibdiki, natijaga ikkita omil ta’sir qiladi. Har bir omilning ta’sirini hisoblash uchun natijani qayta hisoblab olamiz.Bu ^birinchi^omilning^haqiqiy^miqdorini^(Ak1^)^ikkinchi^omilning^rejadagi^miqdori^bilan^ko‘paytirish^yo‘li^bilan^aniqlanadi(Kso^),^ya’ni:^Tkx ^=^Ak1 ^.^Kso Omillarning tovar oborotiga ta’sirini topish uchun quyidagi hisob-kitoblarni amalga oshirish lozim. Tovar oborotining asosiy kapitalining o‘zgarishi evaziga o‘zgarganligini ( Tak) topish uchun tovar oborotining qayta hisoblangan miqdoridan ^(Tkx)^uning^rejadagi^hajmini^ayirish^kifoya^(To^)^: ^^Tak^=^Tkx^-^To ^=^(Ak1 ^. Kso ^)^-^(Ako ^.^Kso ^) Tovar oboroti o‘zgarishiga asosiy kapital samaradorligining ta’sirini ( ^Tks) aniqlash uchun tovar oborotining haqiqiy so‘mmasidan (T1 ^) uningqayta hisoblangan miqdorini (Tkx) ayirish kifoya : ^^Tks^=^T1 ^.^Tkx^=^(Ak1 ^.^Ks1 ^)^-^(Ak1 ^.^Kso^) Ikki omilning ta’siri tovar oboroti farqining umumiy so‘mmasiga teng bo‘lishi kerak :  T =  Tak  Tks
Zanjirli almashtirish usuli	Natija o‘zgarishiga uchta va undan ko‘p omillar ta’sir qilsa, ular o‘rtasidagi bog‘liqlik funksional bo‘lsa ushbu usuldan foydalaniladi. Masalan, tovar oboroti (T) o‘zgarishi xodimlarning ro‘yxatdagi soni (X), ularning o‘rtacha ish kunlari (K) va bir kunlik mehnat unumdorligi (M) ko‘rsatkichlari bilan funksional bohliqdir. Bu quyidagicha ifodalanadi: