Маржинал инқилоб

Биринчи босқич XIX асрнинг 70-80-йиллари
Иккинчи босқич XIX асрнинг 90-йиллари
Маржинализм французча «marginal» сўзидан олинган бўлиб «энг юқори», (чегаравий) деган маънони билдиради.
Маржинализм таълимотининг ривожланиш босқичлари
Маржинал нафлилик (marginal utility) назарияси қийматнинг меҳнат назариясига муқобил тарзда пайдо бўлди.

Иқтисодиёт инсоннинг психологик хусусияти (унинг ҳиссиёти ва қабул қилиши) асосида ўрганилади. Маржинализмнинг бу босқичи иқтисодий таълимотлардаги «субъектив йўналиш», деб аталди.

Иқтисодиёт инсоннинг психологик хусусияти (унинг ҳиссиёти ва қабул қилиши) асосида ўрганилади. Маржинализмнинг бу босқичи иқтисодий таълимотлардаги «субъектив йўналиш», деб аталди.

Маржинализм таълимотининг биринчи босқичи
“Маржинал инқилоб”
Қиймат назарияси ўзгартирилди. Қиймат меҳнат (классиклар) сарфи орқали эмас, балки товарнинг маржинал нафлилигидан келиб чиқиб аниқланди.
Тадқиқот предмети этиб истеъмол (талаб) танланди.
У. Джевонс - математик мактаб, К. Менгер, Евгений Бём-Баверк, Ф. Визер - Австрия мактаби, Л. Вальрас, - Лозанна мактаби

Қийматдан бошланғич категория сифатида воз кечилди. Талаб ва таклиф асосида шаклланувчи нарх тушунчаси қолдирилди. Иқтисодий тизимни таҳлил этишда асосий иқтисодий категориялар тамойилидан мувозанат, яъни иқтисодиёт элементларининг ўзаро боғлиқлиги тамойилига ўтилди.

Қийматдан бошланғич категория сифатида воз кечилди. Талаб ва таклиф асосида шаклланувчи нарх тушунчаси қолдирилди. Иқтисодий тизимни таҳлил этишда асосий иқтисодий категориялар тамойилидан мувозанат, яъни иқтисодиёт элементларининг ўзаро боғлиқлиги тамойилига ўтилди.

Маржинализм таълимотининг иккинчи босқичи
Неоклассиклар
Бу даврда субъектив-психологик йўналишдан воз кечилди. Мақсад иқтисодий ҳаётни мавжуд шарт-шароитлар асосида тушунтириш эди. Натижада маржиналистлар классик иқтисодий мактабнинг давомчилари сифатида баҳоланиб, уларга «неоклассиклар», деб ном берилди.
А. Маршалл - Кембридж мактаби, Д. Кларк - америка мактаби, Вилфредо Парето – италиялик иқтисодчи