Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich



Download 3,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet338/433
Sana30.09.2021
Hajmi3,26 Mb.
#189918
1   ...   334   335   336   337   338   339   340   341   ...   433
Bog'liq
chorvachilik asoslari

Yog‘ kislotali achish. Bu achish jarayonini spora hosil qiluvchi yog„ kislotali 
bakteriyalar  fermenti  yuzaga  keltiradi.  Bu  achish  prosessi  har  xil  sut  mahsulotlari 
tayyorlashda salbiy ta‟sir qiladi. 
Spirtli uyush. Bu uyush jarayoni sut ivitqi fermentlari ta‟sirida yuzaga keladi. 
Bu  prosess  sut  kislotali  uyushdan  ayron  va  kefir  ishlab  chiqarishda  qo„llaniladi. 
Spirt va karbonat angidrid gazi hosil bo„ladi. 


 
293 
Mineral  moddalar  sutda  o„rtacha  0,7  (0,5-1%)  tashkil  qiladi.Bu  moddalar 
sutda organik va anorganik kislotalarni tuzlari holatida uchraydi. Ular molekulyar, 
koloid  va  erimagan  holatda  bo„lishi  mumkin.  Sutchilik  sanoatida  fosfor  va  limon 
kislota tuzlari katta ahamiyatga ega. 
Makroelementlardan  sut  tarkibida  kalsiy,  fosfor, kaliy,  natriy,  magniy,  temir, 
oltingugurt va xlor uchraydi. Ular organik va anorganik tuzlar holida bo„ladi. 
Sut tarkibida mikroelementlardan mis, kobalt, yod, rux, rubidiy, geliy, kumir, 
vanadiy, titan, qalay, qo„rg„oshin, xrom, mishyak, nikel, litiy, va boshqalar uchrashi 
mumkin. 
Vitaminlar  sut  tarkibida  organizmning  hayot  faoliyati  uchun  kerakli  barcha 
vitaminlar uchraydi. Yog„da eruvchi – A,D,Ye vitaminlari. Suvda eruvchi – S,R, V 
guruhli vitaminlar uchraydi. 
Fermentlar. 
Sutdagi 
fermentlar 
asosan 
sut 
bezida 
va 
sutdagi 
mikroorganizmlar  faoliyatidan  hosil  bo„ladi.  Gidrolazalar,  fosforilazalar  (lipaza, 
fofotaza, proteinaza). Karbogidrazalar (laktaza, amilaza).  
Parchalovchi 
fermentlar  (katalaza).  Oksidlovchi  –  qaytaruvchi  fermentlar  (peroksidaza, 
reduktaza, aldalaza). 
Gormonlar. Sutga gormonlar qondan o„tadi.  Prolaktin, tiroksin gormonlari – 
sut  hosil  bo„lishini  tezlashtiradi.  Lyutestron  gormoni  sut  hosil  bo„lishini 
sekinlashtiradi.  Bundan  tashqari  sutda  follikulin,  tiroksin,  oksitosin,  adrenamin, 
insulin  gormonlari  ham  uchraydi.  Ular  organizmda  turli  vazifalarni  bajarishda 
qatnashadi. Masalan, oksitosin gormoni yelindan sutni tez sog„ilishini ta‟minlaydi. 
Insoniyat  hayotida  sigir  sutidan  tashqari  turli  hayvonlar  suti  ham  muhim 
ahamiyatga  egadir.  Aholining  sut  va  sut  mahsulotlariga  bo„lgan  talabini 
qondirishda, bunday sutlar qo„shimcha manba hisoblanadi. 
Turli  qishloq  xo„jalik  hayvonlarining  suti,  tarkibi,  xususiyatlari  va  boshqa 
ko„rsatkichlari bilan bir biridan farq qiladi. Qaysi qishloq xo„jalik hayvonlarining 
sutini tarkibida oqsil va yog„ ko„p bo„lsa, ularning bolalarning o„sish va rivojlanishi 
shuncha  jadal  bo„ladi.  Masalan:  Tarkibida    3,3  %  oqsilga  ega  bo„lgan  sigir  suti 
bilan oziqlangan buzoq, tug„ilgandagi tirik vazniga nisbatan og„irligini 50 kunda 2 
martaga oshirsa tarkibida 6 % oqsil bo„lgan qo„y suti bilan oziqlangan qo„zi tirik 
vaznini tug„ilgandagiga nisbatan 10 kun ichida 2 martaga oshiradi. 
Shimoliy  hududlarda  iqlimlashgan  hayvonlar  sutining  tarkibida  odatda  yog„ 
ko„p  bo„ladi.  Bunga  asosiy  sabab  bolasini  o„sishida  sut  yog„i  asosiy  energiya 
manbai  bo„lib  xizmat  qiladi.  Masalan:  Shimol  bug„isining  sutini  tarkibida  22,5% 
yog„ saqlandi. 

Download 3,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   334   335   336   337   338   339   340   341   ...   433




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish