Maqollar-boshlang`ich sinf o`quvchilarining nutqini o`stirishdagi ahamiyati

Maqol nima?
Maqollar xalq og`zaki ijodiga kiradi. Odamlar hayotda ko`rgan-kechirganlari asosida maqollarni yaratadilar. Maqollar kichik hajmda bo`lib, pand-nasihat mazmuni ifodalaydi. ( 2-sinf o`qish darsligi 45-bet)
Quyidagi o`qish kitobida ham turli xil mavzudagi ertak, hikoyalardan so`ng ularning mazmunini chuqurroq anglab olishlari uchun maqollar keltiriladi. Bu maqollar o`quvchilarning o`qigan mavzusini chuqurroq anglashlari, mavzudan to`g`ri xulosani chiqarishlari va eng muhimi o`zlarining nutq zahiralarini boyitishga xizmat qiladi.
Quyidagi o`qish kitobida maqollarni alohida bir dars sifatida o`rgatish uchun mavzular ajratilmagan, ammo maqollarning barcha mavzularda qo`llanilishi o`quvchilarning nutqini maqollar bilan boyitish uchun yetarlidir.
Vatanparvarlik, ilm, do`stlik, mehnatsevarlik, dangasalik, tinchlik, onalar , yaxshilik va yomonlik haqidagi maqollar ushbu darslikda aks etgan.
Maqollar o`quvchilarning nutqini boyitish va serqirra qilishning eng samarali vositasidir.
Maqollardan foydalangan xolda mashg`ulotlarni tashkil qilishdan erishilgan yutuqlar o`quvchilar nutqida va dunyoqarashida sezilarli namoyon bo`ladi.
Har bir maqolni o`quvchilarga shunchaki yod olishga va uni yoddan aytishni talab qilmasdan, maqoldagi har bir so`z, har bir jumla ustida taxlil qilish kabi ishlarni amalga oshirish lozim.
“ Yaxshi bo`lsang, o`zarsan,
Yomon bo`lsang to`zarsan.”
Quyidagi maqollar yaxshi va yomon odan haqida xulosalar keltirilgan.
Maqolning mazmunini o`quvchilarga tushintirishimiz uchun yaxshi va yomon inson haqida suhbat tashkil etib o`quvchilar fikri bilar tanishib so`ngra ularni umumlashtirib eng maqul javoblarni o`quvchilar uchun umumiy qilib tushuntirilari.
Ulardan so`ng yaxshi insonning hayoti davomida erishadigan yutuqlari tushuntirilib tahlil qilinadi. Yomon insonning hayoti davomidagi yo`qotishlari va erishgan yomon yutuqlari haqida aytilib, yomon va yaxshi yutuqlar orasidagi farqlar taqqoslanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Zunnunov A., Esonov J. Maktabda adabiyot o‘qitish metodikasi. Toshkent: O‘qituvchi, 1985.
   
2. 
   Ahmedova N. Boshlang‘ich sinflarda nutq o‘stirish usullari. // Ta`lim jarayonida nutq madaniyatini takomillashtirish masalalari. «O‘zbek tili» doimiy anjumani beshinchi yig‘ilishi tezislar to‘plami (1999 yil 29-30 aprel’) – Toshkent.: «Sharq»
   
3. 
   Ғуломов А., Қобилова Б. Нутқ ўстириш машғулотлари. – Тошкент.: «Ўқитувчи»
   
4. 
   Roziqov O., Mahmudov M., Adizov B., Hamroev A. Ona tili didaktikasi. – Toshkent.: «Yangi asr avlodi»