Маoлумотнома

17.2. Bayramlar jismoniy tayyorgarlik va jismoniy tarbiyaning vositasi sifatida
Uloq, poyga, ot ustida o’ynaladigan o’yinlar, otdan tortib, ko’tarib olib yiqitishlar bilan kuch, harakat koordinatsiyasi, tezlik sifatlarni rivojlanganligi bilan bog’liqligi hozirgi kunda sir emas. Mo’ljal olish (ot ustida kamonda nayzani nishonga otish), absolyut va nisbiy kuch sinovlari kurash, jang aslahalarida mashqlar bilan o’tkazilgan bellashuvlar o’tkaziladigan bayramlar, sayllar dasturining markaziy tomoshalari rolini o’ynagan.

Bayram kayfiyati, sayllardagi tarafma-taraf bo’lib bahslashishdagi ruhiy holat, muhit, bayram qatnashchilari hisoblangan tomoshabinlarda emas, balki bayramni bayramga aylantirgan musobaqalashuvchilarni o’zlarini tutishi, o’zbekona lutf, odob, mardlik, or-nomus, iymon-eotiqod, farosat, fahm, himmat, sharmi-hayoda o’rnak bo’ladigan darajadagi-sayl, bayramning yozilmagan qoidalariga rioya qilish bilan tarbiyaviy ahamiyatga molik naomunalar ko’satganlar. Xulosa qilsak, bayramlar faqat jismoniy tayyorgarlik va rivojlanganlikning namoyishi bo’lmay xalq, millat tarbiyasi jarayonining asosiy vositasi bo’lgan.

Milliy bayramlar - faqat bir millat tantanasi. Belgilangan hukumat tomonidan eolon qilingan sanada, umumdavlat miqyosida, taqvim bo’yicha oldindan eolon qilingan kunda o’tkaziladi. Respublikamizda «Navro’z», «Mustaqillik» dek bayramlar milliy bayramlar kuni sanaladi va dasturida xalq sayillarini o’tkazish rejalashtirilishi mumkin.

Milliy bayramlar tantanasi tarkibida sport bloki yoki sport bo’yicha namoyish qilish niyatidagi chiqishlar dasturidan o’rin oladi.

Xalq sayllari – anoana tarzida Respublikamiz, viloyatlarimiz, tumanlarimiz, alohida muzofat yoki hudud miqiyosida bir kunlik, ko’p kunlik dastur asosida tashkillanadi.

Hozirgi kunda alohida mahallalarning o’zlari ham halq sayllarini tashkillashlari uchun tuman, shahar hokimliklarining ruxsatnomalarini olish odatga aylanmoqda.

Halq sayllarini milliy bayramlardan farqi shundaki, uni utkazish dasturi yoki bayramni borishi o’zining qatoiy belgilangan mazmuni bilan chegaralanmaydi. Ayrim sayillar bir-biridan iqlim, ob-havo, dastur vositalari va ulardan foydalanish yoki dasturga lozim bo’lgan o’zgarishlar to’g’ridan-to’g’ri tashkiliy qo’mitaning aralashuvisiz ham qilinishi mumkinligi bilan, tashabbus ko’rsatish yoki tomosha va ko’ngil ochish tadbirlarini turli tumanligi orqali farqlanadi. Halq sayllari odatda tabiat qo’ynida, halq eozozlaydigan, suvli, togli, manzarasi boy joylarda o’tkazilishi, qolaversa belgilangan ko’p sonli aholi joylashtirilishi talab qilinadigan inshootlar bo’lishini talab qilmaydi. Har ikki bayram ham o’z dasturida jismoniy mashqlar, ayniqsa, sport turlari yoki jismoniy sifatlar kuch, tezlik, chidamlilik, chaqqonlik, egiluvchanlik talab kilinadigan, bahslashadigan, musobaqalashadigan milliy halq o’yinlari, milliy sport turlariga ko’proq vaqt ajratadilar.