Мақола ва тезислар номи

Keywords: 
leadership, ability, skill, person, young people, education sestem, communication, 
critical thinking, literacy, programming, upbringing. 
Dunyo bugungi kunda tez oʻzgarib bormoqda va biz hayotimizning barcha sohalarida katta 
yangiliklarni boshdan kechirmoqdamiz. 
Bular jumlasiga haydovchisiz harakatlanadigan avtomobillar, 3D printerlar, nanotexnologiya, 
sun'iy intellektual bizneslar kiradi. Ushbu yangiliklar va texnologiyalar bir necha yil oldin umuman 
mavjud boʻlmagan. Ushbu oʻzgarishlar dunyodagi koʻpgina sohalarning odatiy ish usulini izdan 
chiqarmoqda va shu bilan birga, mehnat bozoriga va u yerda kerak boʻladigan ish mahoratiga oʻz 
ta'sirini oʻtkazmoqda. Hozirgi kunda aksariyat sanoat sohalarida eng koʻp talab qilinadigan kasblar 
yoki mutaxassisliklar 10 yil yoki hatto 5 yil oldin ham mavjud boʻlmagan, vaholanki kundan kunga 
zamon talablari asosida tez sur'atlarda oʻzgarib bormoqda. Hisob-kitoblarga koʻra bugungi kunda 
boshlangʻich maktabga borishni boshlagan 65% oʻquvchi kelajakda hali mavjud boʻlmagan yangi 
ish turlarida ishlashiga to‘g‘ri keladi. Bunday tez rivojlanayotgan va o‘zgarib borayotgan bandlik 
sharoitida biznes, korporativ va davlat ishlarida muvaffaqiyat qozonish uchun kelajakdagi talab 
etiladigan ixtisosliklarni oldindan bilish va oldindan tayyorgarlik ko‘rish juda muhim oʻrin tutadi. 
Kelajak uchun bunday muammolarni oldindan, oʻz vaqtida hal qilmaslik korxonalar, shaxslar, 
umuman olganda, iqtisodiyot va jamiyat uchun katta iqtisodiy va ijtimoiy xarajatlarga sabab 
boʻladi. 
• Ta'lim tizimini tokomillashtirish: 
O‘zbekistonda barcha darajadagi mavjud ta'lim tizimlari 
ko‘p yillar davomida ishlatilgan yuqori standartlashtirilgan ta'limni ta'minlaydi. Ammo bu bilimlar 
talabalarning hozirgi zamon talabiga mos ravishda rivojlanishiga va hozirgi mehnat bozori 
ta`lablarini qondirishga yetarli emas, deb hisoblaymiz. Bizning boshlang‘ich –maktab darajasidagi 
ta'lim tizimimiz oʻquvchilarga tabiiy va ijtimoiy fan asoslarini oʻrgatish uchun moʻljallangan. Bular 
albatta oʻz oʻrnida juda muhim, ammo ularga qanday qilib muvaffaqiyatli tadbirkor, biznes 
yetakchisi va innovator bo‘lishni o‘rgatadigan dasturlar mavjud emas. Bizga ma'lumki, 
O‘zbekistonda o‘rta maktab bitiruvchilarining kam foizi oliy o‘quv yurtlarida talaba bo‘lishadi. 
Qolgan talabalar ish topish yoki o‘z kelajagini qurish yo‘lida haqiqiy hayotiy muammolarga duch 
kelishgan. Oliy o‘quv yurtlariga o‘qishga kirgan talabalarga ham, asosan, muhandislik, iqtisodiyot, 
tibbiyot, huquq va shu kabi ixtisoslashtirilgan fanlar o‘qitiladi. Ammo oliygohlarni tugatgandan 

---

190 
keyin aksariyat bitiruvchilar o‘z mutaxassisliklaridan boshqa sohalarda ishlab kelishgan. Bugun 
bizning milliy ta'lim tizimimiz o‘zini kelajakda oqlashi uchun ham kasbiy tayyorgarlik uchun 
muhim bo‘lgan mahoratlarni ta'minlaydi. 
Ko‘pgina tadqiqotchilar oʻz ilmiy izlanishlarida har qanday sohada mahoratli rahbar bo‘lishga 
erishish uchun shaxsda zarur boʻlgan qobiliyatlar mavjudligini tadqiq etishgan va buni isbotlashgan. 
Bunday qobiliyatlar va mahoratlarga quyidagilar kiradi: