Мақола ва тезислар номи

Kimyo darslarida pazl (“bo‘laklardan butunni tuz”) metodi 
3-rasm. Elementlar davriy sistemasining PAZL ko’rinishi 
Pazl (inglizcha 
puzzle
– topishmoq, boshqotirma) – rasmni uning bo‘laklari yordamida 
tiklashdan iborat bolalar o‘yinining nomi. Shuning uchun bu metod nomini o‘zbek tilida 
“Bo‘laklardan butunni tuz”
deb ham atash mumkin. 
O‘tilgan mavzuga oid asosiy jumla, kimyoviy formula, kimyoviy reaksiya, elementlar davriy 
sistemasi va boshqa ko‘rinishidagi asosiy ma’lumotlar qog‘ozga yozilib, so‘ng bir nechta 
bo‘laklarga bo‘linib aralashtirib yuboriladi. O‘quvchilar bu bo‘laklar ichidan faqat bitta ma’lumotga 
moslarini topib, uni tiklaydilar. 
Bu metod o‘quvchilarda ziyraklik, topqirlik, diqqatni to‘plash, tahlil va sintez qilish kabi 
qobiliyatlarini rivojlantirishga yordam beradi. Uni yakka tartibda ham, sinfni guruhlarga bo‘lib ham 
o‘tkazish mumkin. 
Misol: 
Mavzu: Elementlar davriy sistemasi, 7-sinf. “Oksidlar”, “Asoslar” “Kislotalar”, 
“Tuzlar” va organik kimyo mavzulari o‘tib bo‘linganidan so‘ng o‘quvchilarga quyidagi 
ko‘rinishdagi 24 ta varaqchalar (kartochkalar)dan iborat to‘plam taqdim qilinadi.
“Ko’ngilochar kimyo” qo’llanmasini yaratish 
Atrofimizni o’rab turgan butun dunyo bu katta kimyoviy laboratoriyadir. Maktabgacha va 
kichik maktab yoshidagi bolalarni tadqiqot fanlariga qiziqtirishda “Ko’ngilochar kimyo”
 
qo’llanmasidan foydalanish bolalarda kimyo nima ekanligini tushunishga yordam beradi! Ushbu fan 
orqali bola ko'plab savollarga javob beradi:nima uchun o’simlikalar yashil rangda bo’lshi, yong'in 
nima uchun yonishini, radioaktiv elementlarning qanchalik xavfli ekanligini, qanday qilib rang-
barang pirotexnika tayyorlanishi, inson tug’ilganda va o’lganda qanday kimyoviy jarayon ro’y 
berishini, tanangiz qaysi elementlardan iboratligini bilib olasiz. 

---

175