Manuel de français Ikkinchi chet tili

être
ko’makchi fe’li bilan tuslanadi. 
Pronominal fe’llar qo’llanilishiga ko’ra quyidagilarga bo’linadi: 
 
 

---

~ 135 ~ 
1. Barqaror pronominal fe’llar
: 
s’abstenir—betaraf bo’lmoq 
s’accouder—tirsakka suyanmoq 
s’écrier—shoshilmoq
s’adonner—berilmoq 
s’emparer—egallab olmoa 
se moquer—masxara qilmoq 
se repentir—xafa bo’lmoq 
s’en aller—ketmoq 
se souvenir—eslamoq 
se taire—jim turmoq 
s’évader—qochmoq 
s’évanouir—xushdan ketmoq 
2. Beqaror pronominal fe’llar. 
Bunday fe’llar gohida se o’zlik olmoshi bilan, 
gohida esa olmoshsiz ishlatiladi: 
lever—(birovni) turg’izmoq 
voir—ko’rmoq 
rencontrer—uchratmoq 
se lever—turmoq (o’zini) 
se voir—ko’rinmoq (o’zi) 
se rencontrer—uchrashmoq
(o’zi) 
Pronominal fe’llar anglatgan ma’nolariga ko’ra quyidagilarga bo’linadi : 
1. Verbes réfléchis
o’zlik fe’llarida ish-harakat ega tomonidan vujudga keladi 
va unga qaratilgan bo’ladi. Bunda to’ldiruvchi olmoshlar vositasiz yoki vositali 
to’ldiruvchi bo’lishi mumkin. Mazkur fe’llarning 
participe passé
-si (sifatdoshi) 
vositasiz to’ldiruvchi bilan rod va sonda moslashadi. Agar vositasiz to’ldiruvchi 
jenskiy rodda bo’lsa, 
participe passé 
oxirida 
e
harfi qo’shib yoziladi.lekin vositali 
to’ldiruvchi bo’lib kelgan o’zlik olmoshi bilan 
participe passé
-si rod va sonda 
moslashmaydi. Ex: 
Elles se sont vite lavées
—ular tez yuvindilar. 
Elle se sont lavé les mains
—ular qo’llarini yuvdilar. 
2. O’zaro o’zlik fe’llari
(verbes réciproques). Bunday fe’llar qo’llanishida ish-
harakat bir necha ega-shaxs tomonidan bajariladi, harakat ularga qaratilgan bo’ladi. 
Bunda ham pronominal fe’llar vositali va vositasiz to’ldiruvchi bo’lib kelishi 
mumkin. Ex : 
Ils se sont rencontrés le soir
—ular kechqurun uchrashdilar (bu yerda 
se
vositasiz 
to’ldiruvchi). 
Ils se sont donné rendez-vous
—ular o’zaro uchrashuvga vaqt belgiladilar (bu 
yerda 
se
vositali to’ldiruvchi). 

---

~ 136 ~ 
Bunda pronominal fe’lning