Mantiqiy savollar: 1

10- moddasiga
asosan, viloyat, tuman, shahar hokimi qonunda nazarda 
tutilgan hollarda korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, dehqon xo‘jaliklari va 
fuqarolarga egalik qilish, foydalanish uchun va ijaraga yer berishga, ushbu 
subyektlarning yerga egalik qilish va undan foydalanishga bo‘lgan huquqini bekor 
qilishga haqli. Bundan tashqari, Yer kodeksining 
23- moddasiga
ko`ra, Yer 
uchastkalarini mulk qilib berish (realizatsiya qilish), doimiy foydalanish uchun va 
ijaraga berish yer ajratish tariqasida amalga oshiriladi. 
Yer uchastkalarini berish (realizatsiya qilish) quyidagi tartibda amalga 
oshiriladi: 

---

1) mulk qilib berish (realizatsiya qilish) — qishloq xo‘jaligiga 
mo‘ljallanmagan yer uchastkalarini xususiylashtirish to‘g‘risidagi qonunchilikka 
muvofiq, shu jumladan yakka tartibda uy-joy qurish hamda uy-joyni 
obodonlashtirish, tadbirkorlik va shaharsozlik faoliyatini amalga oshirish uchun 
elektron onlayn-auksion vositasida; 
2) doimiy foydalanishga berish — kodeksning 20- moddasida nazarda 
tutilgan hollarda viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari tomonidan; 
3) ijaraga berish — O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, 
viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari tomonidan, shuningdek elektron onlayn-
auksion vositasida. Masalada ham korxonaga foydalanish uchun yer berilmoqda va 
bu haqiqatdan ham hokim vakolatiga kiradi.
Keying masala, Toshloq tuman xalq deputat Kengashi ushbu qarorni 
tasdiqlamadi. Hokim Kengash qaroriga e’tibor bermaganligi va qo‘shma korxona 
hokim tomonidan ajratilgan yerdan foydalanishni davom ettirishi masalasi. 
Qonunda hokim qarorlarini xalq deputatlari Kengashi tasdiqlashi aytilgan, ammo 
bekor qilishi haqida aytilmagan. Yuqoridagi qonunning 26- moddasida aytilganki, 
Hokimlarning O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlariga, 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, 
Hukumat hujjatlariga, shuningdek O‘zbekiston Respublikasining davlat 
manfaatlariga zid keladigan hujjatlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti 
tomonidan, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan to‘xtatiladi 
va bekor qilinadi. Shuningdek, Xalq deputatlari Kengashi va hokim tomonidan 
qabul qilingan hamda chiqarilgan hujjatlar ustidan fuqarolar, jamoat birlashmalari, 
korxonalar, muassasalar va tashkilotlar tomonidan sud tartibida shikoyat qilinishi, 
shuningdek prokuror tomonidan protest keltirilishi mumkin. Ko`rib turganimizdek, 
hokim qarorlari Prezident, Vazirlar Mahkamasi yoxud sud orqali bekor qilinishi 
mumkin.
Mahalliy Kengash ushbu masala yuzasidan O‘zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining Senatiga murojaat qilganligi va Senat Kengashning murojaatini 

---

javobsiz qoldirganligi masalasiga kelsak, Senat Xalq deputatlari viloyat, tuman, 
shahar Kengashlari bilan bog`liq masalalar bilan shug`ullanishi mumkin, masalan, 
Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashlarining O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasi 
va 
qonunlariga, 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga zid keladigan qarorlari 
belgilangan tartibda O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati tomonidan 
bekor qilinadi. 
Xulosa o`rnida aytish mumkinki, kazusdagi korxonaga yer ajratish masalasi 
hkim vakolatiga kiradi. Bundan tashqari, hokim qarorini xalq deputatlari kengashi 
tasdiqlasa-da, ammo uni bekor qila olmaydi. Hokim qarorlari faqatgina Prezident, 
Vazirlar Mahkamasi yoxud sud orqali bekor qilinishi mumkin. 

---

Foydalanilgan adabiyotlar: 
1.
O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 
2.
O`zbekiston Respublikasi “Mahalliy davlat hokimiyati to`g`risida”gi Qonun 
3.
 
O`zbekiston Respublikasi

Yer kodeksi

 
4.
 
www.lex.uz
 
5.
 
www.norma.uz