Mantiqiy elementlar bajaradigan funksiyalar. «TakrorlovchI»

T-107 mantiqiy elementi
T-107 elementi “VA” funksiyani bajarish uchun xizmat qiladi. Tashqi kommutatsiyasiz T-107 elementi ikkita “VA” sxemasini bajaradi: bitta 10 chiqishi bilan 4 ta kirishga (2, 4, 6, 8 chiqishlari), ikkinchisi 11 dagi chiqish bilan 2 ta kirishga (5, 7 chiqishlari). V5 va V6 diodlirining tashqi kommutatsiya yordamida 4ta kirish bilan ikkita “VA” sxemasi yoki 6 ta kirish bilan bitta “VA” sxemasi va 2 ta kirish bilan “VA” sxemasini bajarish mumkin. 9 va 13 chiziqlari o‘rtasiga ulangan tashqi rezistor yordamida 4 ta kirish bilan bitta “VA” sxemasiga, 2 ta kirish bilan ikkita “VA” sxemasini bajarish mumkin.

13-rasm. T-101 rusumli yarim o‘tkazgichli mantiy elementning sxemasi.


T-303 mantiqiy elementi
T-303 elementi istalgan bir kirishga (1, 7, 5) signal bergandan so‘ng chiqish signalini (r vaqt ushlab turish bilan) hosil bo‘lishini ta‘minlaydi. Kirish signali yo‘qolishi bilan chiqishdagi signal ham yo‘qolib ketadi. Sxemaning ishini ko‘rib chiqamiz. Chekka kaskad ikkita kirish bilan YoKI-EMAS elementi rolini bajaradi: bir kirish diodli, ikkinchisi-rezistorli.
Rezistorli kirish zanjiri: tranzistor kollektori V1, R4 rezistori, V4 tranzistor bazasi. Diodli kirishning zanjiri: tranzistor V3 kollektori, V8 diodi, V4 tranzistor bazasi. Chekka kaskal chiqishdagi signal ikkala kirishdagi signallar yo‘qolganida paydo bo‘ladi, ya‘ni V1 va V3 tranzistorlari bir vaqtda to‘yinadi.
Elementning ishga tushirish vaqtining stabillashuvini oshirish uchun R5 va R6 rezistorlari orqali oldindan zaryadlab qo‘yilgan C1 kondensatorni qaytadan zar-yadlash prinsipi qo‘llanilgan. Kirish signali bo‘lmagan taqdirda V1 tranzistorni kolletoridagi kuchlanish iste‘moldagi kuchlanishga yaqin bo‘ladi, chunki

V2 tranzistori bazasidagi kuchlanish nolga yaqin, chunki V2 tranzistori to‘yingan bo‘lib, emitter o‘tishida kuchlanishning kamayishi past. Bu holda kon-densatorning qutblaridagi kuchlanish manbadagi kuchlanishga yaqin bo‘ladi ( 6 chiziqdagi potensial chiziq 2 dagi potensialga nisbatan musbat).
V2 va V3 tranzistorlari kuchaytirish koeffitsiyentini oshirish maqsadida tashkiliy tranzistor rolini bajarishadi.

14-rasm. T-107 rusumli yarim utkazgichli mantiy elementning sxemasi.



15-rasm. T-303 rusumli yarim utkazgichli mantiy elementlarning
sxemalari