Ma'naviyat vujudga kelishi to‘g‘risida turli nazariyalar mavjud deyish mumkin. Ular asosan inson ongi, tafakkuri, e'tiqodi vujudga kelishi bilan bog‘liq nazariyalaridir. Biz ularni ma'naviyatga nisbatan qo‘llaymiz

Inson yovvoyilik, varvarlik va sivilizatsiya davrlarini boshdan kechirganligi to‘g‘risidagi konsepsiya ko‘plab olimlar tomonidan qabul qilinadi va rivojlantiriladi. Ular orasida birinchi galda ingliz etnografi E. B. Taylor nomini eslash joiz. Ammo amerikalik Lyuis Morgan mazkur konsepsiyani har tomonlama rivojlantirdi va ilmiy dalilladi. Shu sababdan konsepsiya ko‘proq uning nomi bilan bog‘lanadi.

• Inson yovvoyilik, varvarlik va sivilizatsiya davrlarini boshdan kechirganligi to‘g‘risidagi konsepsiya ko‘plab olimlar tomonidan qabul qilinadi va rivojlantiriladi. Ular orasida birinchi galda ingliz etnografi E. B. Taylor nomini eslash joiz. Ammo amerikalik Lyuis Morgan mazkur konsepsiyani har tomonlama rivojlantirdi va ilmiy dalilladi. Shu sababdan konsepsiya ko‘proq uning nomi bilan bog‘lanadi.

Morgan o‘zining «Qadimgi jamiyat» asarida bu uch davrning har birini alohida bosqichlarga bo‘ladi. Har bir davrni moddiy ishlab chiqarish rivojlanishi, alohida yirik ixtirolar tarixi bilan bog‘lab tahlil etadi. U ibtidoiy oila rivojlanishi bosqichlarini ajratib ko‘rsatadi

• Morgan o‘zining «Qadimgi jamiyat» asarida bu uch davrning har birini alohida bosqichlarga bo‘ladi. Har bir davrni moddiy ishlab chiqarish rivojlanishi, alohida yirik ixtirolar tarixi bilan bog‘lab tahlil etadi. U ibtidoiy oila rivojlanishi bosqichlarini ajratib ko‘rsatadi

Morgan fikrlariga, ayrim xulosalariga keyinchalik fan ancha aniqliklar kiritdi. Ba'zilarini qayta ko‘rib chiqdi. Lekin uning asari konkret dalillarga, materiallarga boyligi uchun bugungi kungacha ahamiyatini yo‘qotgani yo‘q. U taklif qilgan davrlash, kamchiliklaridan qat'i nazar, hozir ham qo‘llanilishi mumkin, o‘z zamonasida esa ancha ijobiy rol o‘ynagan. Morgan qarashlari mehnat nazariyasiga oid qarashlardir.

• Morgan fikrlariga, ayrim xulosalariga keyinchalik fan ancha aniqliklar kiritdi. Ba'zilarini qayta ko‘rib chiqdi. Lekin uning asari konkret dalillarga, materiallarga boyligi uchun bugungi kungacha ahamiyatini yo‘qotgani yo‘q. U taklif qilgan davrlash, kamchiliklaridan qat'i nazar, hozir ham qo‘llanilishi mumkin, o‘z zamonasida esa ancha ijobiy rol o‘ynagan. Morgan qarashlari mehnat nazariyasiga oid qarashlardir.