Ma’mur qahhorov



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/95
Sana07.07.2021
Hajmi0,63 Mb.
#111976
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   95
Bog'liq
falsafa

Immanuil  Kant  (1724-1804)  o‗z  faoliyatini  olim  sifatida  boshlab, 
Quyosh  tizimining  gaz  tumanligidan  kelib  chiqqanligi  to‗g‗risida 
gipotezani  yaratdi,  koinotning  kelib  chiqishi  v a  riv ojlanishiga  doir 
«Osmonning  umumiy  tarixi  v a  nazariyasi»  nomli  asar  yozdi,  borliqni 
metafizik  tarzda  tushunishga  qarshi  chiqib,  uni  taraqqiyotda  deb 
asoslashga  urindi.Keyinchalik, ijodiy faoliyatining ikkinchi bosqichida, 
asosan  bilish  nazariyasi  masalalariga  diqqat  qaratib,  sub‘ektiv -
idealistik  falsafiy  ta‘limot yaratdi. Bu ta‘limot uning «Sof aql tanqidi», 
«Prolegomen»,  «Logika» asarlarida bayon etilgan. 
I.  Kantning  fikricha,  falsafa  borliq,  axloq  v a  din  masalalari  bilan 
shug‘ullanishdan  oldin  inson  bilishining  imkoniyatlari  hamda 
chegaralarini  aniqlab  olishi  lozim.  Kant  narsa-xodisalarni  ikki  qismga 
bo‗ladi:  biri-o‗z-o‗zicha  mav jud  bo‗lgan  narsalar  v a  xodisalar; 
ikkinchisi  sezgilarimiz  aks  ettirayotgan  narsa-xodisalar.  Shunisi  borki, 
biz dunyo qanday bo‗lsa, shundayligicha bila olmaymiz, balki uning 
ifodalanishini  bilamiz,  xolos.  Kant  ob‘ektiv   mav jud  narsa-xodisalarni 
bilib  bo‗lmaydigan  «narsa  o‗zida»  lar,  deb  e‘lon  qiladi  v a 
agnostitsizmni  olg‗a  suradi.  «Narsa  o„zida»,  ya‘ni  uning  moxiyati 
bizdan  yashiringandir.  Odam  faqat  xodisani,  moxiyatning  tashqi 
ifodasinigina biladi. Xodisalar dunyosi tartibsiz, u xech qanday tartib 
v a zaruratga buysunmaydi. Inson aqli bilan ushbu xodisalar dunyosini 
tartibga soladi, ularni ma‘lum v aqt v a fazo bilan bog‗lab o‗rganadi. 
Kant  dialektik  g‗oyalar  masalsini  kundalang  qo‗ydi,  oqilona  fikrga 
dialektika  xos  ekanligini  asoslab  berdi.  Uning  fikricha,  falsafaning 
asosiy maqsadi – aql imkoniyatlarini chegaralab, diniy e‘tqod uchun 
yo‗l ochib berishdir. 
Nemis  klassik  falsafasining  eng  yirik  v akili  Georg  Vilgelm  Fridrix 

Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish