Ma’mur qahhorov

Ma’naviy borliq
inson borlig‘ining yana bir ko‘rinishi bo‘lib, u 
individual va ijtimoiy ong jarayonlarini o‘z ichiga oluvchi ma’naviylik, 
ma’naviy qadriyatlar va ma’naviy boyliklardan iboratdir. Ma’naviylik 
– bu ko‘p qirrali ong va ongsizlik jarayonlarini o‘z ichiga oluvchi inson 
xayot tajribalari, u egallagan axloqiy, siyosiy, xuquqiy, diniy, falsafiy 

---

qarashlari, shuningdek, fanlarni o‘rganish asosida olgan bilimlari, 
badiiy, 
texnik 
va 
ilmiy 
ijodlarining 
yig‘indisi 
xisoblanadi. 
Individuallashgan ma’naviy borliqning tashuvchisi - bu individ ongi 
va ruxiyatidir. Ular individ dunyoga kelishi bilan paydo bo‘ladi va 
olamdan o’tishi bilan yo’qoladi.
Ob’ektivlashgan ma’naviy borliq individ ongidan tashqariga chiqib, 
ob’ektivlashgan, reallashgan, moddiylashgan g‘oyalar, fikrlar, 
qarashlardir. Masalan, san’at asarlari, madaniyat obidalari va 
boshqalar. Uning bir ko‘rinishi – bu til (nutq). Til – reallashgan 
ongdir.Ijtimoiy borliq shaxs va jamiyat xayotining moddiy tomonlarini 
o‘z ichiga oladi: moddiy ne’matlar ishlab chiqarish jarayonida kishilar 
o‘zaro kirishadigan munosabatlar ana shunday munosabatlarga 
kiradi. Ijtimoiy borliq ijtimoiy ong bilan chambarchas bog‘liq, ular bir 
butun jamiyat xayotining ikki – moddiy va ma’naviy tomonlarini 
tashkil etadi. 
Shunday qilib, kurdikki, borliqni tashkil etuvchi narsalar, xodisalar 
ko‘pligi va xilma – xilligidan borliqning turli – tuman mavjudlik shakllari 
yuzaga keladi. 
II. “