2.3. Pol hosil qilish qurilmasini ishlatish va saqlash texnologiyasi.
Pol hosil qilish qurilmasini ishlatish va saqlash qoidalariga rioya qilgan holda ishlatilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Pol hosil qilish qurilmasini ishlatishda avvalambor ishlatiladigan maydonning namlik darajasi, turoqning turi va yer relefini hisobga olishimiz kerak. Shu bilan birga kurilmani texnik holatini inobatga olish ham zarur. Yani qurilmani zanjirli va vintli uzatmalari ni ko‘zdan kechirish, moylash materiallarini moylash, vaqti-vaqti bilan zanjirli uzatmani taranglab turish va yulduzchalar holatini ham tez-tez ko‘zdan kechirib turish kerak.chunki yulduzchalar yuqori kuchlanishda ishlovchi organ hisoblanadi.
Traktor, paxta terish, g‘alla o‘rib-yig‘ish va pol olish qurilma va mashinalari yopiq, ochiq va aralash usulda saqlanadi. Saqlash usuli mashinalar konstruktiv xususiyatlariga, tabiiy-iqlim sharoitlariga, tegishli bino va ochiq maydonlarning mavjudligiga qarab tanlanadi.
Yopiq usulda saqlash. Bunda mashinalar yopiq binolarda; omborxonalarda; garajda; bostirmalar ostida saqlanadi. Mashinalar bu usulda saqlanganida ularning qismlari va detallarini saqlash uchun omborga zarurat kamayadi. Bu usulda mashinalar qor-yomg‘ir, quyosh ta’sirdan saqlanadi, qo‘shimcha yuklanishlardan va kompleksizlanishdan xoli bo‘ladi.
Ochiq usulda saqlash. Bu usulda saqlashda mashinalar ochiq maydonlarda saqlanadi. Mashinalarni saqlash uchun joy tanlashda quyidagi tarkibiy qismlar: elektr uskunalar (akkumulator batareyasi, genenerator, startyor, magneto, fara va bosh.); vtulka-rolikli zanjirlar; brittish tasmalari ; rezina, polimer va yonin sanoat materiallari tayyorlangan qismlar (gidrosistema shlangi, rezinadan yasalgan uru o‘tkazgichlar, soyobonlar, yumshoq o‘rindiqlar, transportyorlar va ‘.k.); po‘lat trostlar, qiquvchi pichoqlar; asbob moslamalarni mashinalardan yechib olinishi, saqlashga tayorlanishi va omborga topshirilishi kerak.Mashinalar yechib olingan tarkibiy qismlarni ma’kamlash detallari o‘z joyiga o‘rnatilishi lozim. Yechib olingan qismlarga mashinaning xo‘jalik nomeri yozilgan taxtachalar bolab qo‘yiladi.
Aralash saqlash usuli. Texnikani bir vaqtda ochiq yoki yopiq joyda saqlash usuli quyidagilardan iborat: mashinaning murakkab va mu’im qismlari, shuningdek rezina, to‘qima yooch va bosh. Tez buziladigan materiallardan yasalgan detallari bo‘lgan mashinalar yopiq xonalarda, bostirmalarda saqlanadi, oddiy mashinalar (plug, borona, tirkagich va bosh.) esa ochiq maydonchalarda saqlanadi. Ochiq maydonchalar va xonalarda saqlanadigan mashinalar turlari orasidagi nisbat, shuningdek, ma’alliy iqlim sharoitlari, yopiq xonalar va ularni ko‘rish uchun mablani bor-yo‘qligiga boliqdir. Saqlash usullaridan keng tarqalgan usul bu aralash usulidir. Chunki bu usul texnik-iqtisodiy tomondan qulaydir. Avtokranlar, avtoyuklagichlar bilan xizmat ko‘rsatiladigan ochiq maydonchalarda qatordagi mashinalar orasi kamida 0,7m, mashina qatorlari orasidagi masofa esa kamida 6 m bo‘lishi lozim. Chorpoyali va ko‘prikli kranlar bilan xizmat ko‘rsatiladigan ochiq maydonchalarga bu masofada va bostirmalar ostida saqlaganda qatordagi mashinalarning orasi va mashinalardan bino devorigacha bo‘lgan masofa kamida 0,7 m, qatorlar orasidagi minimal masofa esa 1 m bo‘lishi kerak.
Saqlash ob’ektlarini qurishda shamol yo‘nalishi, maxalliy sharoitni, qor-yomg‘irdan himoyalanganligini e’tiborga olish lozim bo‘ladi. Mavjud qoidalarga binoan mashinalar saqlanadigan joy quruq, suv toshmaydigan, mashinalar harakatlanganda va bir joyda turganda botib ketmaydigan, tekis (yomg‘ir va qor suvlari oqishi uchun 2…3° nishab) va qattiq yuzali (asfaltlangan, betonlangan yoki mahalliy materiallar bilan qoplash), shuningdek, oqova ariqlar, qor to‘sish qurilmalariga ega bo‘lishi kerak. Maydonchalar to‘g‘ri burchak shaklida bo‘lishi, shamol maydonchalarning uzunasiga parallel esishi lozim.
Mashinalarni 3 xil saqlashga qo‘yilishi mumkin: smenalararo; qisqa muddatga; uzoq muddatga. Smenalar orasida saqlashda mashinalardan foydalanishdagi tanaffus 10 kungacha bo‘ladi. Smenalar o‘rtasida saqlashda mashinalar smenalararo saqlash maydonchalari va punktlarida yoki bevosita ish bajariladigan joyda saqlanadi. Bunday ‘ollarda mashinalar komplekt holda saqlanadi. Agar mashinalar biror sababga ko‘ra 10 kundan 2 oygacha ishlamay tursa, ularni qisqa muddatga saqlash tashkil etiladi. Bunda mashinalar qismlarga ajratilmasdan komplekt xolda saqlanadi. Mashina saqlashga qo‘yishdan oldinn chang va loydan tozalanadi, unga navbatdagi texnik xizmat ko‘rsatiladi, yonili tizimi yoniliga to‘ldiriladi, sovitish tizimidagi suv yoki suyuqlik u yoki bu fasllanib almashtiriladi yoki to‘kib tashlanadi. Agar mashinalarning ishlamay turish davomiyligi 2 oydan oshib ketsa, u holda mashinalarni uzoq muddatga saqlashga qo‘yish tashkil etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |