Мамлакатимиз ижтимоий-иқтисодий имкониятларини юксалтиришда агросаноат мажмуасининг аҲамияти катта

3.2. Агросаноат мажмуаси учун ишлаб чиқариш воситалари ишлаб чиқарувчи соҲанинг аҲамияти ва иқтисодиётдаги Ўрни
Мамлакат жами ялпи ички маҲсулотининг 15-16 фоизи саноат тармоқлари улушига тЎ\ри келади. Мамлакат саноатининг асосий қисми агросаноат мажмуаси билан бо\лиқ. Агросаноат мажмуаси яхши, самарали ишлашини бу мажмуа 1-соҲасининг ривожланиш даражаси белгилайди. Агарда мамлакатда агросаноат мажмуасининг 1- соҲаси яхши ривожланган бЎлмаса, зарур ишлаб чиқариш воситаларини, техникаларни ташқаридан сотиб олиш зарурати ту\илади. Бу эса Ҳар йили катта миқдордаги молиявий ресурсларни талаб қилади. Энг ѐмони, мамлакат агросаноат мажмуасининг муваффақиятли фаолияти бошқа давлатлардан керакли ишлаб чиқариш воситалари олиб келишга бо\лиқ бЎлиб қолади. Бундай бо\лиқлик, одатда, салбий оқибатларга олиб келади.
Албатта, Ҳар бир мамлакат Ўз иқтисодиѐти учун керакли барча ишлаб чиқариш воситаларини Ўзи ишлаб чиқаришни ташкил эта олмайди. Ташкил этганда Ҳам самараси паст бЎлиши мумкин. Лекин имкон борича мамлакатнинг имкониятларини Ҳисобга олган Ҳолда энг самарали тартибда ишлаб чиқариш воситаларини мамлакатда яратиш йЎлларни излаб топиш лозим. Сифатли ва бизда яратилганига нисбатан арзон ишлаб чиқарилган


АГРОСАНОАТ МАЖМУАСИНИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ИНФРАТУЗИЛМАСИ


Агросаноат мажмуаси ишлаб чиқариш инфратузилмасининг моҲияти, таркиби
Маълумки, агросаноат мажмуасининг 4-соҲаси инфратузилмадир. Инфратузилма иқтисодий фан томонидан асосан икки қисмга бЎлиб Ўрганилади. Биринчи қисмга ишлаб чиқариш инфратузилмаси киради. Ишлаб чиқариш инфратузилмаси агросаноат мажмуасининг энг зарур қисми бЎлиб, ишлаб чиқаришнинг самарадорлиги кЎп жиҲатдан унинг мавжудлиги ва бир меъѐрда фаолият кЎрсатишига бо \лиқ.
Агросаноат мажмуаси инфратузилмасига қуйидагилар киради: транспорт тизими, йЎллар, алоқа тизимининг ишлаб чиқариш билан бевосита бо\ланган қисми, банк ва молия бозорининг тегишли қисми, қишлоқ хЎжалиги техникаларини таъмирлаш, электр энергиясини узатиш линиялари, илмий-ишлаб чиқариш лабороториялари, омбор хЎжаликлари, ирригация ва мелиорация иншоатлари, ветенария хизматлари, ѐқил\и ва мойлаш материаллари, Ў\итлар, кимѐ ва қишлоқ хЎжалигини зарур кимѐвий воситалар билан таъминлаш тизимлари.
Инфратузилманинг Ўзига хослиги шундаки, бир хизмат турининг Ўзи бир пайтда ишлаб чиқариш ишфратизилмаси Ҳамда ижтимоий инфратузилма бЎлиши мумкин. Масалан, йЎллар ишлаб чиқаришга хизмат қилиш пайтида ишлаб чиқариш инфратузилмаси Ҳисобланади. Лекин улар аҲолининг эҲтиѐжлари учун барчага беминнат бир хилда хизмат кЎрсатадиган ижтимоий хизмат тури Ҳамдир. Шу сабабдан йЎллар ижтимоий инфратузилмага Ҳам киради. Шунингдек, алоқа ва транспорт тизимлари Ҳам ишлаб чиқариш ѐки ижтимоий инфратузилма бЎлиши мумкин. Кейинги йилларда умумий тараққиѐт натижасида агросаноат мажмуаси инфратузилмаси Ҳам ривожланиб, кенгайиб бормоқда. Бу, Ўз навбатида, агросаноат мажмуасига кирувчи барча тармоқларни бир - бирига янада яқинлаштиради.