Ma’lumotlarni uzatish tizimlarida ko‘plab turli XIL texnologiyalar

Kosmik halaqitlar. 
Yerdan tashqi manbalar hosil qiladigan 
radionurlanishlar kosmik radionurlanishlar, bu nurlanishlar hosil 
qiladigan halaqitlar esa kosmik halaqitlar deyiladi. 
Radionurlanishlarning asosiy manbai unga ko‘plab diskret 
manbalarning nurlanishlari qo‘shiladigan radionurlanish fonini hosil 
qiladigan galaktika hisoblanadi. Quvvatli radionurlanishlar asosiy 

---

19 
manbalari Quyosh, Yupiter, Saturn, Venera, Oy, Yulduzlar 
hisoblanadi. 
Galaktikaning 
radionurlanishlari 
barcha 
yo‘nalishlarda 
kuzatiladi, lekin ayniqsa uning ekvotrial tekisligida galaktikaning 
markaziga yo‘nalishda intensiv hisoblanadi. 
Galaktikadagi halaqitlar 18 ÷ 30 MGs diapazonda eng intensiv 
hisoblanadi. Bu halaqitlar sathi juda doimiy, lekin yerning aylanishi 
hisobiga yer sirtining bu nuqtasida halaqitlar sathining sutkalik 
o‘zgarishi kuzatiladi. 
Quyosh va planetalarning radionurlanishlari galaktikaning 
radionurlanishlariga qaraganda ikkinchi darajali ahamiyatga ega, 
chunki u faqat antenna nurlanish manbaiga yo‘naltirilganida sezilarli 
halaqitlarni hosil qiladi. 
Quyoshning nurlanishi spektri murakkab va o‘zgaruvchan. 
Nurlanish intensivligi Quyoshdagi portlashlar va qo‘zg‘alishlar 
vaqtida keskin ortadi. Binobarin, bu eng kuchli qisqa to‘lqinlar 
diapazonida namoyon bo‘ladi. 
Yer sirti va atmosferasi hosil qiladigan halaqitlar. 
Yer ham 
radionurlanishlar manbai hisoblanadi. Yerning radionurlanishlari 
Yerda joylashgan antennalar yoki Yer bilan aloqada kosmik kemalar 
antennalarining yo‘naltirilganlik diagrammalari yon yaproqchalari 
orqali qabul qilinishi mumkin. 
Yerning issiqlik radionurlanishlaridan tashqari, halaqitlar Yer 
atmosferasining nurlanishlari orqali hosil qilainadi. Fizikadan 
ma’lumki, agar gaz qanday chastotada nurlanishni selektiv yutsa, u 
holda u o‘sha chastotada nurlanishni chiqaradi. 
Santimetrli to‘lqinlar diapazonida Quyosh nurlanishi kislorod va 
suvning bug‘lari orqali yutiladi va qayta nurlantiriladi.
Atmosfera shovqinlari 1000 ÷ 20000 MGs diapazonda namoyon 
bo‘ladi. Bu diapazonda u galaktik shovqindan katta bo‘ladi va tashqi 
shovqinlarning deyarli yagona turi hisoblandi.