Маълумотлар омбори ва уни бошкариш тизими хакида умумий тушунчалар

8.5. IBM kompaniyasi server MBBT
IBM kompaniyasi DB2 va Informix MBBT lari bilan ham mashhurdir. Hozirgi kunda DB2 Universal Database, DB2 Personal Edition, DB2 Enterprise 9 hamda Informix Dynamic Server, Informix Dynamic Server Express, Informix Extended Parallel Server va h-zo MBBT lar ko`p muassasalarda ishlatilmoqda.
Umumiy server MB hisoblangan DB2 Universal Database, mul’timedia va Web ni bog`lagan holda qo`llovchi ob`ektga yo`naltirilgan MBBT bo`lib, u barcha turdagi (bir va simmetrik ko`p protsessorli, umumiy parallel tizimli) protsessorga ega bo`lgan kompyuterlarda hamda manfreymlarda ishlatiladi. DB2 Universal Database yangi biriktirilgan vositaga ga bo`lib, u o`z bazasiga Oracle, Microsoft, Sybase va Informix singari MB ma`lumotlarini olishni engillashtiradi. Bundan tashqari, DB2 Universal Database real vaqtga muvofiq analitik ishlov berish (OLAP), qarorlarni qabul qilish tizimini qo`llash va turli xil oddiy kengaytmalardan (DB2 extenders) foydalanish vositasiga ega. DB2 Universal Database ko`pchilik muhim platformalarda qo`llaniladi va ularda buyurtmachilarga zarur bo`lgan qayishqoqlikni beradi.
IBM kompaniyasi DB2 va Informix MBBT lari ham Oracle va MS SQL Server singari imkoniyatlarga ega hamda foydalanuvchilarning talablarini to`liq qanoatlantira oladi.
8.6. My SQL
My SQL Mixael’ Videnius tomonidan ishlab chiqilgan bo`lib, u Hughes Technologies Mini SQL (mSQL) traditsiyasiga muvofiq katta bo`lmagan va tez ishlovchi relyatsion MBBT hisoblanadi.
My SQL paketining eng muhim xislatlari:

• 
  ko`poqimlilik. Bir vaqtning o`zida berilgan so`rovlarni qo`llash;
  
• 
  bir o`tishda ko`p qiymatlarni bog`lashda aloqalarni optimallashtirish;
  
• 
  o`zgaruvchi va bir xilli uzunlikdagi yozuvlar;
  
• 
  boshlang`ich paketda ODBC drayver mavjudligi;
  
• 
  jadvalda 16 tagacha kalitga ega bo`lishlik. Har bir kalit 15 tagacha maydonga ega bo`lishi mumkin;
  
• 
  imtiyoz va parol bo`yicha qayishqoq tizimga egalik;
  
• 
  CREATE operatori kalit maydonlarni va maxsus maydonlarni qo`llaydi;
  
• 
  1 va 4 bayt uzunlikdagi sonlarni (ints, float, double, fixed), o`zgaruvchi uzunlikdagi matnlarni va vaqt ko`rinishlarini qo`llash;
  
• 
  C va Perl tillari mavjud bo`lgan interfeys;
  
• 
  oqimlarga asoslangan tez xotira tizimi;
  
• 
  jadvallarni tekshirish va tuzatish utiliti ( isamchk);
  
• 
  barcha ma`lumotlar ISO8859_1 formatida saqlanadi;
  
• 
  qatorlar bilan ishlash operatorlari harf belgi registriga e`tibor bermaydi;
  
• 
  jadvallarga va jadvalning alohida ustunlariga psevdenom qo`llash mumkinligi;
  
• 
  har bir ustun so`zsiz qiymatga egaligi. Har qanday ustunlar birlashmasiga INSERT ni qo`llash mumkin;
  
• 
  kalitlarni va maydonlarni qo`shish hamda olib tashlash singari amallar bilan birga jadvallarni oson boshqarish mumkin.
  

Hozirgi kunda katta hajmga ega bo`lmagan va juda ko`plab foydalanuvchilari bo`lmagan, ko`proq Web texnologiyalar qo`llaniladigan sohalarda PHP tili orqali murojaat qilinadigan MB My SQL MBBT da tashkil qilinmoqda.