Малала Юсуфзой

19-боб. Шахсий толибонлашув 
- Кел, кинолардагидек вампир-вампир ўйнаймиз, дея таклиф бердим 
дўстим Монибага.
2012 йил апрель ойи. Мактаб жамоаси билан ҳавоси салқин, атрофи 
баланд тоғлар билан ўралган сўлимгина гўша – Марғузорга ташриф 
буюрдик. Биллурдек зилол сув оқаётган дарё қирғоғида бир оз пикник 
қилмоқни режалаштирдик. Шу яқин ўртада илгари валининг ёзги 
қароргоҳи вазифасини ўтаган «Оқ Уй» меҳмонхонаси жойлашган эди.
Саёҳатдан мақсад – оғир ўтган имтиҳонлардан сўнг бир оз хордиқ 
чиқариб олиш. Умумий ҳисобда 72 ўқувчи қиз саёҳатга чиқишди. 
Ўқитувчиларимиз ва ота-онам бизга ҳамроҳлик қилишди. Отам учта 
автобус ёллади, аммо барча одам автобусларга сиғмагани боис, беш 
киши — мен, Мониба ва яна учта қиз мактаб микроавтобусига 
жойлашдик. Биз манзилга жуда қийналиб етиб олдик, чунки 
микроавтобус полида пикник учун олинган товуқ гўшти ва гуруч ҳам 
ортилган эди. Бахтимизга, манзил ярим соатлик эди, шунинг учун 
кўнглимизни чўктирмасдан, аксинча, йўл бўйи қўшиқлар куйлаб бордик.
Оппоққина Мониба жуда-жуда лобар кўринарди. Шу сабаб, қизиқсиниб 
ундан сўрадим:
- Қандай крем ишлатасан?
- Сен билан бир хил, — жавоб берди у.
Мен унинг рост гапирмаётганини яхши билардим.

---

190 
- Бўлмаса, нега менинг терим рангсизу, сеники тиниқ?
Мониба бунга жавобан шунчаки елкасини қисди.
Биз Оқ Уйга ташриф буюрдик, вали ётган хонани ва чаманзорлар, боғ-
роғларни айланиб чиқдик. Афсуски, тошқин пайтида катта зарар кўрган 
вали идорасини кўра олмадик. 
Дарахтлари аллақачон куртаклай бошлаган ўрмон бўйлаб юриб, 
майсазорлар атрофида югуриб, суратга тушдик, сўнгра дарёга тушиб, 
бир-биримизга сув сепа бошладик. Томчилар офтобда жилоланиб, ўзгача 
гўзаллик касб этарди. Тўсатдан, бироз баландроқда, тошлар орасидан 
қанақадир шовқин эшитилди. Биз бир мунча вақт тинчланиб қолдик. 
Ўртадаги сукунатни Монибанинг менга сув пуркаб, қочиши бузди.
— Тўхта, ярамас! – қичқирдим ғазабланиб. – Кийимларимни хўл 
қилдингку, иплос! Мониба қиқир-қиқир кула бошлади. Шундан сўнг 
мен ундан узоқлашиб, Мониба ёмон кўрган икки қизнинг ёнига 
бордим. Мониба билан яна бир марта содир бўлган «даҳанаки» 
жангимиз кайфиятимни бироз туширди, лекин кечки овқат қилиш учун 
тепаликка чиққанимизда, яна кайфиятим кўтарилди. Ҳайдовчимиз 
Усман Бхай Ян ҳар доимгидек кулгили воқеаларни айтиб берди. Марям 
хоним ўз фарзандлари — гўдак ўғли ва икки ёшли Ханнани бирга олиб 
келганди. Болакайлар қўғирчоқларга ўхшашар, аммо қўғирчоқдан 
фарқли ўлароқ, бир дақиқа ҳам тек туришмасди.
Аммо овқатланишни бошлашимиз билан, кўнгилсиз ҳодиса юз берди. 
Мактаб ходимлари товуқ бульони солинган идишни оловга 
қўйганларида бу овқат бунча одамга етмаслиги аён бўлганди. Ходимлар 
ўйлай-ўйлай бульонга дарё сувини қўшишга қарор қилишди. Натижада, 
бульоннинг таъми роса бузилиб кетди. Бу умрим давомида қилган энг 
ёмон тушлик эди.
Ҳар доимгидек, экскурция якунида отам тош устида туриб биздан ушбу 
кун ҳақидаги таассуротларимиз билан ўртоқлашишимизни сўради. Бу 
сафар аксарият қизлар учун энг катта таассурот даҳшатли кечки овқат 
бўлди. Қизлар кечки овқат ҳақида гапирганларидан сўнг отам уятдан ер 
чизиб қолди. 
Эртаси куни эрталаб мактабимиз ишчиси уйимизга сут, нон ва тухум 
олиб келди. Бу аёл киши қиладиган иш эмас деб ҳисоблагани учун 
эшикни ҳар доим отамнинг ўзи очарди. Ишчи дўкон эгаси хат нусхасини 
берганини маълум қилди. Ушбу хатни ўқиб, отамнинг авзойи бир оз 
бузилди ва «Мактабимизга қарши ваҳший ташвиқот яна бошланади» 
деганча хатни ўқий бошлади:
“Мамлакатимизда Хушал мактаби деб номланган мактаб мавжуд. Унинг 
эгаси кўплаб нодавлат ташкилотларнинг аъзоси (нодавлат ташкилотлар 

---

191 
диндорлар орасида жуда ёмон обрўга эга, шунинг учун одам ушбу 
ташкилотлардан бирига мансуб эканлиги ҳақида хабар бериш унга 
ғазабни жалб қилишнинг ишончли усули ҳисобланади). Ушбу мактаб 
имонсизлик ва одобсизлик масканидир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу 
алайҳи васаллам ҳадиси шаърифда шундай дейдилар: «ёмонликни 
кўрган ҳар бир киши буни ўз қўли билан тўхтатиши керак. Агар у буни 
қила олмаса, бошқа одамларга қилинаётган ёмонлик ҳақида айтиб 
бериши керак, шунда улар ёвузликка чек қўядилар. Агар бу ҳам 
имконсиз бўлса, ҳар бир ҳақиқий мўминнинг вазифаси қалбидаги 
ёвузликка қарши туришдир.» Мен ва ушбу мактаб эгаси ўртасида ҳеч 
қачон шахсий адоват бўлмаган, фақат сизларга Ислом шариатига зид 
бўлган баъзи нарсаларни эслатиб қўяман. Агар биз ушбу имонсизлик ва 
одобсизлик ин қуриб олган мактабни йўқ қилмасак, қиёмат куни бу 
ҳаракатсизлигимиз учун Аллоҳ олдида қандай жавоб берамиз? Ушбу 
мактабда ўқиётган қизларни доимий равишда пикник деб аталадиган 
жойга олиб боришади. Улар охирги марта Оқ Уйда бўлишган. У ерга 
боринг ва менежердан ушбу пикниклар пайтида қандай одобсизликлар 
юз берганини сўранг . ” 
Отам ғазабланганча мактубни отиб юборди. «Имзо йўқ, мактуб эгаси 
номаълум»
Барчамиз ҳайратдан ёқа ушладик.
«Бу туҳматни ёзган одам ҳеч ким Оқ Уйга бормаслигини ва менежерни 
сўроқ қилмаслигини жуда яхши билади» отамнинг ушбу гапи сукунатни 
бузиб юборди. “Улар шунчаки ҳар хил даҳшатларни тасаввур қилишади. 
Қандай асоссиз уйдирмалар! Ахир, қизлар нотўғри иш қилишмаган!” 
Отам аноним хат қанчалик кенг тарқалганлигини билиш учун 
амакиваччам Ханжига қўнғироқ қилди. Билишимизча, хатнинг 
нусхалари ҳамма жойда тарқалган, барча дўкон эшикларига ёпиштириб 
чиқилган экан. Тўғри, баъзи дўкон эгалари қоғозни юлиб олишибди. 
Масжид олдида эса мактабимизга қарши айбловлар ёзилган улкан 
реклама тахтаси ўрнатилибди.
Бу воқеалардан синфдошларим роса қўрқиб кетишди.
- Жаноб, мактабимиз ҳақида турли гап-сўзларни эшитяпмиз, —
дейишди улар отамга. — Ота-онамиз нима деб ўйлашади?
Отам барча ўқувчиларни ҳовлига йиғди. Қизларни нима қўрқитаётгани 
ҳақида сўради.
- Ислом динига зид иш қилдингизми? Ёки бирорта ахлоқсиз хатти-
ҳаракатни амалга оширдингизми?Ахир, шунчаки сув сепиб, суратга 
тушаётган эдингиз-ку. Ҳеч нарсадан қўрқмасангиз ҳам бўлаверади. 
Фазлуллоҳнинг издошлари бизга туҳмат қилишга уринишмоқда, холос. 

---

192 
Уларга эътибор берманг! Сиз ҳам ўғил болалар сингари ўтлоқда 
югуриш, тоза ҳаводан нафас олиш ва табиат гўзаллигидан баҳраманд 
бўлиш ҳуқуқига эгасиз.
Отамнинг 
кўриниши 
хотиржам 
бўлсада, 
ич-ичидан 
роса 
ташвишланаётганини ҳис қилдим. Тўғри, туҳмат аксарият ўқувчи 
қизларнинг қариндошларига кучли таъсир кўрсатмади — фақат битта 
одамгина синглисини мактабдан олиб кетди. Аммо отам муаммолар шу 
билан тугамаслигини яхши биларди. Кўп ўтмай, биз Дера томон тинчлик 
марши ўтказаётган Исмоил Хоннинг Мингорага яқинлашаётгани ҳақида 
эшитдик ва унга пешвоз чиқишга интилдик. Аммо биз уйдан чиқиб 
кетаётганимизда, паканагина одам бизга яқинлашиб, у ерга 
бормаслигимиз, у ерда худкуш-террорчилар қўпорувчилик ҳаракатини 
амалга ошираётгани тўғрисида огоҳлантирди. Аммо биз тинчлик 
маршини ўтказаётган қаҳрамонни кутиб олишга ваъда бергандик, 
шунинг учун бошқа йўл билан у юрадиган кўчага этиб келдик. 
Исмоилхоннинг бўйнига гулчамбар осишимиз билан тезда уйга қайтдик. 
Баҳор ва ёз давомида ғалати воқеалар содир бўлди. Баъзи номаълум 
одамлар уйимиз атрофида ўралашиб, қўшниларимиздан оиламиз 
тўғрисида маълумот олишга ҳаракат қилишди. Отам уларни ҳарбий 
разведка агентлари деб ҳисоблади. Отам етакчилигидаги Сват Қуми 
Жирға армия раҳбариятининг Мингорада тунги патрулларни ташкил 
этиш тўғрисидаги қарорига қарши митинг ўтказганларидан кейин 
уларнинг ташрифлари тез-тез содир бўла бошлади.
Ўша митингда отам: 
- Армия қўмондонлари мамлакатимизда тинчлик ҳукм сураётганини 
айтишади. Агар шундай бўлса, нега бизга тунги патруллар керак, — 
деган гапларни айтиб ўтганди.
Мактабимиз Мингоранинг кўплаб болалари иштирок этган ёш 
рассомлар танлови ўтказиладиган жойга айланди. Ушбу мусобақага 
отамнинг дўсти бўлган хотин-қизлар ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи 
нодавлат ташкилот раҳбари ҳомийлик қилди. Болаларнинг расмлари 
ўғил ва қиз болаларнинг тенг имкониятларга эга эканлигини исботлаши 
ва аёлларга нисбатан камситишнинг асоссизлигини кўрсатиши акс 
эттириши керак эди.
Бир куни эрталаб отамнинг олдига иккита ҳарбий разведка ходими 
келди отамдан сўради:
- Бу ер қаер?

---

193 
- Кўрмаяпсизми? Мактабку, — деди отам. — Худди иншо танлови 
ёки нотиқлар танлови сингари рассомчилик танловини ўтказяпмиз. 
Буни эшитган офицерлар қаттиқ ғазабландилар. Отам ҳам ғазабланди.
- Бу мамлакатда ҳамма мени танийди ва нима иш қилишимни билади! – 
ўдағайлади отам. – Сизларнинг асл ишингиз қўллари тинч аҳолининг 
қонига бўялган Фазлуллоҳ ва унинг ҳамтовоқларни қўлга олиш. Менинг 
орқамни кавлаш эмас!
Рамазон ойи кириб келди. Карамида яшайдиган отамнинг дўсти Вакил 
Хон камбағалларга тарқатиш учун кийим-кечак юборди. Ушбу тадбир 
учун катта зални ажратдик. Ҳар ерда ҳозиру нозир бўлган ҳарбий 
разведка агентлари ҳам етиб келишди.
- Бу ерда нима қиляпсиз? – отамни сўроққа тутди агентлардан бири. — 
Бу латта-путталар қаердан пайдо бўлди?
Агентларнинг келиши одатий ҳолга айланиб қолди… 
2011 йил 12 июлда ўн тўрт ёшга тўлдим. Ислом меъёрларига кўра, бу 
ёшдан бошлаб инсон вояга етган ҳисобланади. Менинг туғилган 
кунимда толиблар тинчлик қўмитаси аъзоси бўлган Сват меҳмонхонаси 
эгасини ўлдирганлиги ҳақида хабар келди. У уйидан меҳмонхонаси 
томон кетаётганида пистирмага тушган экан.
Сват водийси аҳолиси яна толибларнинг қайтиб келишидан хавотирга 
туша бошладилар. Толибонлар 2008-2009 йилларда турли хил одамларга 
таҳдид қилишган бўлишса, энди фақат жангарилар ва армиянинг 
ўзбошимчаликларига қарши бўлган ҳуқуқ ҳимоячилари таҳдидлар 
нишонига айланиб қолганди. 
- Толибон биз ўйлаганчалик қудратли ташкилот эмас, — деди 
отамнинг дўсти Ҳидаятуллоҳ. -Бу шунчаки Покистонда кенг тарқалган 
фикрлаш услуби. Америка ва Ғарбнинг турмуш тарзи ва кучли давлат 
ҳокимиятини ёмон кўрадиган ҳар қандай одам Толибонга маълум 
даражада симпатия билдиради. 
3 август куни кечқурун Geo TV нинг Маҳбуб исмли мухбири отамга 
қўнғироқ қилди. У отамнинг дўсти Зоҳид Хоннинг жияни бўлиб, 2009 
йилда Толибон ҳужумига учраган. Ўша вақтларда одамлар Зоҳидхон 
ҳам, отам ҳам Толибон нишони остида ва эртами-кечми ўлдирилади деб 
ишонишарди. Маҳбуб амакиси жиддий жароҳат олганини айтди — 
масжидга шом намозини ўқиш учун борганида кимдир унга ўқ узган 
экан. Бу даҳшатли хабарни эшитган отамнинг хуши бошидан учди.
- Бу нафақат Зоҳидхонга, балки менга ҳам қаратилган ўқ, — деди 
отам. — Эҳтимол, менинг навбатим ҳам тез орада келади.

---

194 
Кеч бўлиб қолгани ва Зоҳидхонга ўқ узганлар кўчада отамни кутиб 
турган бўлиши мумкинлигини инобатга олиб отамдан касалхонага 
бормаслигини илтимос қилдик. Аммо отам қўрқоқлик қилиб, уйда 
ўтириш ниятида эмаслигини айтди. Албатта, у ҳуқуқ ҳимоячиларидан 
бирини ўзи билан ҳамроҳ қилиши ҳам мумкин эди, аммо бунга ҳам 
унамади. Шундай қилиб, отам фақат амакиваччамни олиб, касалхонага 
жўнади. Онам ибодат қилишни бошлаб, Худодан эрини хавф-
хатарлардан сақлашини сўради.
Отам касалхонага келганида, у ерда Қуми Жирғанинг фақат битта 
аъзоси келганини билди. Зоҳидхоннинг ярасидан шу қадар қаттиқ қон 
отилардики, соқоли қизил рангга бўялганга ўхшарди. Аммо барибир 
унга омад кулиб боқди. Жангари унга яқин масофадан уч марта ўқ узган, 
аммо Зоҳид Хон чап беришга муваффақ бўлган ва фақат биринчи ўқ 
нишонга бориб теккан. Зоҳид Хон кейинчалик ўзига келганида, ўқ узган 
кимсанинг бўйи пастгина бўлганини айтиб берганди. Соқоли олинган, 
ўзига қараб кулиб турган, ҳеч қанақа ниқоб тақмаган жангари Зоҳидхон 
хотирасидан бир умрга ўчмади. Тақдирнинг ўйинини қарангки, 
Зоҳидхон ўз хавфсизлигини ўйлаб, узоқ вақт мобайнида масжидга 
бормаган. Аммо, ўзига нисбатан хавф йўқлигига ишонч ҳосил 
қилганидан сўнг, илк бора шом намозига қатнай бошлаган... 
Дўстининг соғайиши учун ибодат қилганидан сўнг отам журналистларга 
мурожаат қилди: 
- Агар мамлакатимизда мустаҳкам тинчлик ўрнатилган бўлса, нега бу 
одамга ҳужум қилишди? Шу саволни Покистон ҳукумати ва армия 
раҳбариятига беришни хоҳлардим. 
Одамлар отамга касалхонадан чиқиб кетишни, таваккал қилмасликни 
маслаҳат беришди.
- Кеч бўлди. Бошингга бирорта бало орттириб олма. 
Аммо, қайсар отам бу гапларга кўнармиди?
Ниҳоят, Зоҳидхон операцияни бошдан кечириш учун Пешоварга 
жўнатилди. Отам уйга қайтди. Мижжа қоқмасдан уни кутиб ўтиргандик. 
У келиши билан, барча эшикларнинг қулфларини текширдим. Эртаси 
куни эрталаб телефонимиз том маънода қўнғироқлардан ёрилиб кетди. 
Одамлар отамни эҳтиёт бўлинг деб огоҳлантиришди. Ҳамма унинг 
террорчиларнинг навбатдаги нишонига айланиши мумкинлигига 
ишонарди. Ҳидаятуллоҳ биринчилардан бўлиб қўнғироқ қилди:
- Сиз унинг ўрнида бўлишингиз мумкин эди, — деди у. — Улар 
Қуми Жирға аъзоларини бирма-бир отиб ташлашмоқда. Сиз энг таниқли 
фаоллардансиз. Ҳали ҳам тириклигингиз ажабланарли.

---

195 
Отам Толибон уни ўлдириш ниятида юрганини яхши биларди. Бироқ, у 
полиция ҳимоясидан воз кечди.
- Агар 
мен хавфсизлик чораларини кучайтирсам, толиблар 
Калашников ёки худкуш бомбалардан фойдаланадилар, — деди у. — 
Натижада мен билан бирга яна бир неча киши ҳалок бўлиши мумкин. 
Улар мени ўлдиришмоқчи бўлишса, ёлғиз ўзимни ўлдиришсин.
У Сват водийсидан кетишни ҳам қатъиян рад этди: 
- Қандай қилиб бу ерни ташлаб кетишим мумкин? Менинг бутун 
ҳаётим шу ер билан чамбарчас боғлиқ. Мен Умумий Тинчлик 
Кенгашининг Президенти, Оқсоқоллар Кенгаши Спикери, Сват водийси 
хусусий мактаблар ассоциациясининг президенти, ўз мактабим 
директори ва ўз оилам раҳбариман. Шунақа масъулиятлари бор одам, 
қандай қилиб кетиши мумкин?
Отам кўрган ягона эҳтиёт чораси бу ўзгармас кун тартибидан воз кечиш 
бўлди. У ҳар куни бошланғич мактаб, ўғил болалар ва қизлар 
мактабларига навбатма-навбат ташриф буюрар, аммо энди ташриф 
қандай кетма-кетликда бажаришини ҳеч ким билмас эди. Шунингдек, 
отам кўчага чиқиб, атрофга тез-тез олазарак назар ташлаб қўяётганига 
гуҳоҳ бўлдим. 
Шунча хавф-ҳатарга қарамай, отам ва унинг дўстлари инсон ҳуқуқлари 
бўйича фаолиятларини давом эттиришди, матбуот анжуманлари ва 
норозилик митинглари уюштиришди. Армия ва ҳукумат олдига 
қуйидаги масалаларни қўйишди:
«Агар толиблар зулмига барҳам берилган бўлса, унда Зоҳидхонни ким 
отиб ташлади? Ҳа, тўғри, сўнгги пайтларда Толибоннинг армия ва 
полицияга нисбатан қилинган ҳужумлари тўхтаб қолди. Эндиликда 
Толибоннинг асосий нишони хавфсизлик кучларига тегишли бўлмаган 
одамлар — тинчлик ва инсон ҳуқуқлари учун курашганларга 
қаратилди.» 
Фаоллар фаолиятини ёқтирмаган маҳаллий армия раҳбарияти 
«Мингорада террорчилар йўқ» деб баёнот беришди: 
— Зоҳидхонга қилинган ҳужумнинг сиёсат билан алоқаси йўқ. 
Эҳтимол, у мол-мулк масаласида кимдир билан зиддиятга борган.
Зоҳид Хоннинг бурнини асл шаклига қайтариш учун операция қилишди, 
шундан сўнг у ўн икки кун касалхонада ётди ва бир ой давомида уйда 
даволанди. Аммо унинг иродасини синдира олишмади. Шунча 
хунгрезликлардан сўнг ҳам у ўз фикридан қайтган эмасди. Ўз 
нутқларида 
ҳарбий 
разведка 
толибларни 
яширинча 
қўллаб-
қувватлаётгани ҳақида гапираверди.

---

196 
- Мени ким нишонга олганини яхши биламан, — деди у газетага ёзган 
хатларидан бирида. — Фуқароларимиз жангарилар кимнинг буйруғи 
билан ҳаракат қилаётганини билишлари керак.
Зоҳидхон суддан Толибонларнинг водийда қулоч ёйишига ким шароит 
яратиб бергани борасида маҳкама ўтказишни талаб қилди. У ўзини отиб 
ташлаган одамнинг портретини чиздирди ва жиноятчини қўлга 
олишларига умид қилиб, ушбу портретни полицияга топширди. Аммо 
полиция уни қидиришни хаёлига ҳам келтирмади... 
Толибонлар менга таҳдид қила бошлашганидан кейин онам кўчаларда 
ёлғиз юришни тақиқлаб қўйди. Унинг талабига биноан мен фойтунда 
мактабга борар ва автобусда қайтардим. Фақатгина 5 дақиқагина пиёда 
юришимга тўғри келарди. Кўчамизга олиб борадиган зинапоя ёнида 
автобусдан тушдим. Одатда қўшни болалар ўша атрофда ўйнаб 
юришарди. Баъзида улар орасида Ҳорун исмли бола ҳам бўларди. У 
мендан бир ёш катта бўлиб, илгари бизнинг кўчада ҳам яшаган, биз 
ёшлигимизда бирга ўйнар эдик. Хорун бир куни тўсатдан мени 
севишини айтди. Аммо тез орада қўшнимиз Сафинанинг уйига гўзал 
амакиваччаси кўчиб келди ва Ҳорун уни севиб қолди. Бироқ, қиз унга 
рўйхушлик бермади. Кейин у яна ёнимга қайтди ва қайтадан 
«севишдик». Орадан вақт ўтиб унинг оиласи бошқа кўчага, биз эса 
уларнинг уйига кўчиб ўтдик. Ҳорун бошқа шаҳарга йўл олди ва ҳарбий 
мактабга ўқишга кирди.
Бир марта мактабдан қайтаётганда уни кўчада кўриб қолдим. 
Билишимча, таътил сабаб уйига қайтган эди. Ҳорун уйимгача изма-из 
таъқиб қилди. Уйга киришим билан Ҳорун дарвозамиз остидан 
қанақадир қоғозни силжитиб юборди ва аста ортига равона бўлди. 
Қоғозда қуйидаги гаплар ёзилган эди:
“Сен жуда машҳур бўлиб қолдинг, лекин мен ҳали ҳам сени яхши 
кўраман ва сен ҳам мени яхши кўришингни биламан. Менга қўнғироқ 
қил. Мана менинг телефон рақамим. ... 
Ушбу ёзувни отамга кўрсатганимда роса ғазаби қўзиди. Дарҳол Ҳорунга 
қўнғироқ қилиб, отанг билан гаплашаман дея қўрқитиб, мени тинч 
қўйишни талаб қилди. Шундан кейин Ҳорунга бошқа кўзим тушмади. 
Йигитлар бизнинг кўчага келишни тўхтатишди.
Фақатгина, укам Аталнинг бир дўсти мени масхара қилиб, ҳар 
кўрганимда “Эринг Ҳорун қани?“ дея жиғимга тегаверарди Унинг 
гапларидан жоним чиқиб кетди ва Аталга қараб чунонам бақирдимки, 
укам қўрқиб кетганидан дўстидан бошқа менга бунақа аҳмоқона 
ҳазиллар қилмаслигини талаб қилди. 

---

197 
Мониба билан ярашиб олганимиздан сўнг мен унга бўлган воқеани 
айтиб бердим. У ҳар доим ўғил болалар билан муносабатларда жуда 
эҳтиёткор эди, чунки акалари унинг ҳар қадамини кузатиб туришарди.
-Баъзида “Зулмат остонасидаги муҳаббат” фильмидаги вампир бўлиш 
Сват водийсида яшайдиган қиз бўлишдан кўра яхшироқ деб ўйлайман», 
дея хўрсиниб қўйдим.