Maktabgacha yoshdagi

2. Ijtimoiy  ehtiyojlar bu madaniy, moddiy, ma’naviy, 

mehnat qilish, bilish, estetik ehtiyojlardir. Ehtiyojlar ikki gu-

---

66

ruhga bo‘linishiga qaramasdan shaxsdagi har qanday ehtiyoj-

lar ham ijtimoiylashgan bo‘ladi, ya’ni ular o‘sha jamiyat va 

muhitdagi qadriyatlar, madaniy normalar va insonlararo mu-

nosabatlar xa rakteriga bog‘liq bo‘ladi (kundalik ovqatlanish, 

to‘ydagi ovqatlanish).

Madaniy ehtiyojlar, madaniyat to‘g‘risida mulohaza yuri-

tilganda, uning ijtimoiy ildizlari kishilik tarixining dastlab-

ki manbalari bilan uzviy bog‘lanib ketishini ta’kidlab o‘tish 

lozim. Lekin tabiiy ehtiyojlar madaniy ehtiyojlar bilan o‘zaro 

uyg‘unlashgan bo‘lib, birinchisi ikkinchisini taqozo etadi, 

chunki ular biri-biri 

ning negizidan kelib chiqadi. Shu bois 

madaniy ehtiyojlar obyektiga tabiiy ehtiyojlarni qondiruvchi 

uy-ro‘zg‘or buyumlari, mehnat faoliyati orqali boshqa kishi-

lar bilan bog‘lanish vositalari, madaniy aloqalar o‘rnatish usul-

lari, shaxslararo muomalaga kirishish uslublari, ijtimoiy tur-

mush zaruriyatiga aylangan narsalar, o‘qish va tajriba orttirish 

yo‘llari kiradi.

Psixologiya fanida ehtiyojlar o‘z xususiyatiga ko‘ra mod-