ijtimoiylashuv darajasi;
ladi?
saxiylik;
mantiqiylik;
individ;
individuallik.
459
kishining o‘z oldiga qo‘ygan maqsadiga erishish yo‘lida qilgah harakatlari.
Individ nima?
o‘zida individlikni mujassamlashtirgan ong egasi — shaxs;
katta yoshdagi odam, chaqaloq, tilni va oddiy malakani egallay olmaydigan telba;
individuallik;
tashkilotchi.
Shaxsning ehtiyojlari, motiv va qiziqishlari
Jonli mavjudot hayot kechirishining konkret shart-sha- roitlarga qaramligini ifoda etuvchi va unga nisbatan faolligini namoyon qiluvchi holat nima deyiladi?
qiziqish; c) motivatsiya;
ehtiyoj; d) faoliyat.
Ehtiyojlar qanday turlarga bo‘linadi?
bevosita, bilvosita; c) mazmunli, mazmunsiz;
biologik, ijtimoiy; d) keng, tor.
Moddiy, ma’naviy, jismoniy, aqliy, estetik, mehnat qilish ehtiyojlari qanday ehtiyojlar hisoblanadi?
tabiiy; c) ijtimoiy;
biologik; d) tug‘ma.
Kishining nimagadir e’tibor berishga, predmet yoki hodisani bilishga intilishi ... deb ataladi.
ehtiyoj; c) stress;
kayfiyat; d) qiziqish.
Motiv deb ... aytiladi.
shaxsning konkret shart-sharoitlarga qaramligiga;
faoliyatdagi shaxs maqsadlariga;
shaxsning faollik darajasiga;
ehtiyojlarni qondirish bilan bog‘liq bo‘lgan ichki turtki kuchlarga.
Inson xulq atvorini, bog‘lanishi, yo‘nalishi va faolligini tushuntirib beruvchi psixologik sabablar majmui qanday ataladi?
motiv; c) stress;
motivatsiya; d) qiziqish.
Motivatsiya necha turda bo‘ladi?
460
a) 1; b) 2; c) 3; d) 6.
Qiziqishlar mazmuniga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi?
keng va tor; c) shaxsiy va ijtimoiy;
bevosita va bilvosita; d) barqaror va beqaror.
Motivlar necha turda bo‘ladi?
1; b) 2; c) 3; d) 6.
Qiziqishlar maqsadiga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi?
keng va tor;
bevosita va bilvosita;
ijtimoiy-siyosiy, intellektual, estetik, sport;
barqaror va beqaror.
Faoliyatning psixologik tahlili
Faoliyat deb ... aytiladi.
inson faolligini mujassamlashtiruvchi harakatlar jara- yoniga;
ruhiy jarayonlar, holatlar, xususiyatlarga;
biologik omillarga;
tug‘malik alomatlari bor bo‘lgan belgilarga.
Faollik necha turga bo‘linadi?
ta’lim, mehnat;
muloqot, ijtimoiy dam;
tashqi, ichki;
aqliy, jismoniy, amaliy, nazariy.
Asosiy faoliyat turlari bu ...
ijtimoiy dam, bevosita va bilvosita muloqot;
keng, tor, chuqur, yuzaki qiziqishlar;
barqaror va beqaror ehtiyojlar;
o‘yin, ta’lim, mehnat.
Kishi mehnati faoliyatining mazmuni asosan nima bilan belgilanadi?
ehtiyoj bilan; c) faollik bilan;
maqsadlar bilan; d) motiv bilan.
Subyektni o‘rganishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygan faoliyati qanday ataladi?
ijod; c) o‘yin;
mehnat; d) ta’lim.
461
Inson faolligini mujassamlashtiruvchi harakatlar jara- yoni:
faoliyat; c) xulq;
faollik; d) harakat.
Kishi o‘z faoliyati jarayonida hosil qilingan bilimlar yo- ki malakalarga asoslangan biror ishni bajarishning mukammal usuli bu . hisoblanadi.
motiv; c) mashq;
ko‘nikma; d) odat.
Mehnat faoliyati turlari to‘g‘ri berilgan qatorni ko‘rsating.
aqliy, jismoniy; c) maqsadli, mazmunli;
malakaviy, amaliy; d) axloqiy, nazariy.
Mehnat faoliyati deb nimaga aytiladi?
inson o‘z ehtiyojlarini qondirish uchun faoldir;
hayvonot olamidan ajralib chiqishga, ongning rivojlanishiga olib kelgan faoliyat;
ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan, moddiy va ma’naviy ne’matlarni yaratishga aytiladi;
katta insonlarga xos bo‘lgan faoliyat turi.
Ta’lim faoliyati deb nimaga aytiladi?
ongli o‘zlashtirishdan iborat bo‘lgan, o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi hamkorlikdagi faoliyat;
inson tomonidan maqsadga qaratilgan yozuv, nutq kabi harakatlarni bajarishdagi faoliyatdir;
maxsus tashkil etilgan yakka va umumiy tarzda amalga oshiriladigan faoliyatdir;
insonning ichida amalga oshiriladigan alohida aqliy harakatlar yordamida tashqi dunyoni bilishdir.
Faoliyatning tarkibiy qismlari:
yakka faoliyat, uzoq faoliyat, sistemali faoliyat;
maqsadni belgilab olish, ishni rejalashtirish, bajarishning eng ma’qul usulini topish, amalga oshirish, natijani tekshirish, tuzatish, yakun yasash;
amallarni bajarish, vazifani oldindan belgilab olish, puxta o‘ylash, ishlab chiqish, qaytadan takrorlash;
462
ishni rejalashtirish, natijani tekshirib chiqish, maqsadni belgilab olish, tuzatish, bajarishni eng ma’qul usulini topish, yakun yasash.
Oddiy shakllardan bo‘lib, lekin u tobora takomillashib, sodda harakatlardan, keyinchalik sujetli-rolli, hatto sportgacha murakkablashib borgan faoliyat turi:
o‘yin; c) mehnat;
ta’lim; d) bilish.
Ko‘nikma, malaka va odatlar va ularning inson hayoti va faoliyatidagi ahamiyati
Ko‘nikma deganda nimani tushunasiz?
ehtiyojga aylanib qolgan holatlar;
ongimizning yo‘naltirilgan narsasi;
kishi o‘z faoliyati jarayonida hosil qilgan bilimlar yoki malakalarga asoslangan biror ishni bajarishning ma’lum dara- jada mukammal usulidir;
faoliyatning yanada rivojlanishi.
Boladagi zararli odatlarning oldini olish uchun nima qi- lish kerak?
jazolash; c) qo‘rqitish;
takrorlamaslik; d) tushuntirish.
Kishining xulq-atvorida mustahkamlanayotgan va uning ehtiyojiga aylanib qolgan harakatlar . deyiladi.
malaka; c) mashq;
ko‘nikma; d) odat.
Malaka nima?
avval ongli bajarilib keyinchalik avtomatlashgan ish-ha- rakatlar;
odamning qalbiga juda chuqur o‘rnashib olib, uning ehtiyojiga aylangan harakatlar;
I va II signallar sistemasidagi muvaqqat bog‘lanishlar;
murakkab bilimlar asosida hosil qilingan mayllar.
Malakalar necha xil bo‘ladi?
2;
3;
Odat deb nimaga aytiladi?
4;
6.
463
xatti-harakatlarning mustahkamlanishi asosida avto- matlashgan tarkibiy qismlarga aytiladi;
oilada tarkib topgan va mustahkamlanib qolgan amaliy harakatlar;
ta’lim-tarbiya ta’siri asosida tarkib topgan va bajarilishi ehtiyojimizga aylanib qolgan faoliyatlar;
kishining xulq-atvorida mustahkamlanayotgan va uning ehtiyojiga aylanib qolgan harakatlar.
Malakalarning ko‘chirilishi bu ...
ilgari hosil qilingan malakalardan yangi malakani tarkib toptirishga ijobiy ta’siridir;
ilgari hosil qilingan malakalarning yangi malakalar hosil qilishga zararli, salbiy ta’sir ko‘rsatishidir;
mustahkamlangan malakalarning so‘nish hodisasidir;
muayyan faoliyatni takomillashtirish maqsadida ishlar- ning takroriy bajarilishidir.
Malakalarning interferensiyasi bu .
ilgari hosil qilingan malakalardan yangi malakani tarkib toptirishga ijobiy ta’siridir;
ilgari hosil qilingan malakalarning yangi malakalar hosil qilishga zararli, salbiy ta’sir ko‘rsatishidir;
mustahkamlangan malakalarning so‘nish hodisasidir;
muayyan faoliyatni takomillashtirish maqsadida ishlar- ning takroriy bajarilishidir.
Malakalarning deavtomatizatsiyasi ...
mustahkamlangan malakalarning so‘nish hodisasidir;
ilgari hosil qilingan malakalarning yangi malakalar hosil qilishga zararli, salbiy ta’sir ko‘rsatishidir;
ilgari hosil qilingan malakalardan yangi malakani tarkib toptirishga ijobiy ta’siridir;
muayyan faoliyatni takomillashtirish maqsadida ishlar- ning takroriy bajarilishidir.
. mashq deyiladi.
ilgari hosil qilingan malakalardan yangi malakani tarkib toptirish ijobiy ta’siriga;
ilgari hosil qilingan malakalardan yangi malakalar hosil qilishning zararli, salbiy ta’sir ko‘rsatishiga;
464
mustahkamlangan malakalarning so‘nish hodisasiga;
mayyan faoliyatni takomillashtirish maqsadida ishlar- ning takroriy bajarilishiga.
Malakalar necha xil bo‘ladi?
Guruhlar va jamoalardagi o‘zaro munosabatlar
Guruh deb nimaga aytiladi?
muloqot ehtiyoji qondiriladigan, birgalikda faoliyat bilan shug‘ullanuvchi odamlar uyushmasiga aytiladi;
tadqiqotchi tomonidan ma’lum belgilar asosida bir- lashtirilgan uyushmaga ayitladi;
odamlar bilan haqiqiy munosabatga kirish yo‘li bilan hosil bo‘ladigan jamoaga aytiladi;
qiziqishlari bir xil bo‘lgan odamlar uyushmasiga aytiladi.
Shartli guruhlar qanday hosil qilinadi?
Do'stlaringiz bilan baham: |